ત્રણ-ચાર દિવસ પહેલા એક સમાચાર વાયરલ થયા હતા, જેમાં રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘના વડા મોહન ભાગવતે સામાન્ય લોકોને ભારતને બદલે ભારત લખવા અને કહેવાની અપીલ કરી હતી. મંગળવારે, G-20 મહેમાનો માટે ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા છાપવામાં આવેલા રાત્રિભોજન માટેના આમંત્રણ કાર્ડમાં ભારતના રાષ્ટ્રપતિનો ઉલ્લેખ જોવા મળ્યો હતો. આ આમંત્રણ પત્ર બહાર આવતા જ રાજકીય પક્ષોને તક મળી ગઈ. ભાજપના નેતાઓએ પણ હેશટેગ ભારતનો ઉપયોગ કરીને દરેકને રમવાની તક આપી. બપોરે શરૂ થયેલા આ હોબાળાએ સાંજ સુધીમાં ટ્વિટર પર તોફાનનું સ્વરૂપ ધારણ કરી લીધું હતું. હવે મોટો પ્રશ્ન એ છે કે દેશનું નામ બદલવું ટેકનિકલી રીતે કેટલું મુશ્કેલ છે અને જો આવું થશે તો કેટલા ફેરફાર કરવા પડશે.
નામ કેવી રીતે બદલાશે, પહેલા સમજો
ભારતના સંદર્ભમાં આનો સીધો અને સરળ જવાબ એ છે કે જો કેન્દ્ર સરકાર પાસે લોકસભા અને રાજ્યસભામાં સ્પષ્ટ બહુમતી હોય તો આ કાર્ય બિલકુલ મુશ્કેલ નથી. કેન્દ્ર સરકારે બિલના પ્રસ્તાવને કેબિનેટમાંથી મંજૂર કરીને લોકસભામાં રજૂ કરવાનો રહેશે. ત્યાંથી પસાર થયા બાદ બિલ રાજ્યસભામાં જશે. ત્યાંથી પસાર થયા બાદ તે રાષ્ટ્રપતિ પાસે જશે. તેમની સહી બાદ જે પણ દરખાસ્ત હશે તેને મંજૂર કરવામાં આવશે. અત્યારે ભારતના બંધારણમાં ભારત એટલે કે ભારતનો ઉલ્લેખ છે. જો કેન્દ્ર સરકાર ખરેખર ભારત નામ સાથે જવા માંગતી હોય તો તેણે બંધારણમાંથી ભારત શબ્દ કાઢી નાખવો પડશે. આ માટે કેબિનેટની મંજૂરી, લોકસભા, રાજ્યસભાની મંજૂરી બાદ રાષ્ટ્રપતિની સહી બાદ દેશના બંધારણમાંથી ભારત શબ્દ ગાયબ થઈ જશે અને દેશનું નામ ભારત થઈ જશે.
આટલી બધી પ્રક્રિયા હોવી જોઈએ. સુપ્રીમ કોર્ટના વકીલ અશ્વિની દુબેનું કહેવું છે કે જો સરકાર ખરેખર દેશનું નામ માત્ર ભારત રાખવા માંગતી હોય અને તેના માટે બિલ લાવવામાં આવે તો તેમાં કોઈ મોટી મુશ્કેલી નહીં આવે. આ કામ સરળતાથી થઈ જશે. આ નિર્ણય બાદ આવનારા ઘણા ફેરફારો માટે કેન્દ્રને નાણાં અને સમય ખર્ચ કરવો પડશે. આ વાતને નકારી શકાય તેમ નથી. આ ઘોંઘાટને ભારત નામના વિપક્ષી ગઠબંધનના નામથી વેગ આપવામાં આવી રહ્યો છે, તેને ભારત કહેવાની આરએસએસના વડાની હિમાયતથી તેને મજબૂતી મળી છે અને હવે ભારતના રાષ્ટ્રપતિના નામથી છપાયેલા આમંત્રણ પત્રથી આખરી પવન ફૂંકાયો છે. સત્ય 18 થી 22 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે જ ખબર પડશે.
વિરોધપક્ષના નેતા જયરામ રમેશ સહિત અનેક પક્ષોને એવું લાગી રહ્યું છે કે જ્યારથી વિરોધ પક્ષોના ગઠબંધનનું નામ નક્કી થયું છે ત્યારથી સત્તાધારી ભાજપ બેચેન છે. તેમને લાગે છે કે વર્ષ 2024ની ચૂંટણીમાં ભારત ગઠબંધન ભાજપને હરાવી દેશે. તેથી જ ડરથી ભાજપ હવે દેશનું નામ માત્ર ભારત રાખવા માંગે છે.
જો INDIA ભારત બનશે તો ટેકનિકલ ફેરફારો કરવા પડશે
- નામ બદલવામાં મહત્તમ સમય અને પૈસા ખર્ચવામાં આવશે, કારણ કે હવે જ્યાં પણ ભારત લખાઈ રહ્યું છે, ત્યાં ભારત કરવું પડશે.
- દેશની તમામ બંધારણીય સંસ્થાઓમાં ભારતને બદલે ભારત લખવું પડશે.
- ભારતના વડાપ્રધાન ભારતના વડાપ્રધાન હશે.
- ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશને ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ પણ કહેવામાં આવશે.
- ગેઝેટથી લઈને દરેક જગ્યાએ આ ફેરફાર તાત્કાલિક અસરથી કરવાની જરૂર પડશે.
- સૌથી મોટો ફેરફાર ચલણી નોટોમાં કરવો પડશે. હાલમાં દરેક નોટ પર ભારત લખેલું છે.
- દુનિયાભરમાં ફેલાયેલી દૂતાવાસોમાં ભારતને બદલે ભારત કરવું પડશે.
- હાલમાં, ઈન્ટરનેટ વિશ્વમાં, ભારત .in સાથે ઓળખાય છે. આમાં ફેરફાર કરવા પડશે.
- મોટાભાગની સરકારી વેબસાઇટ્સમાં Gov.in દેખાય છે. આમાં ફેરફાર કરવા પડશે.
જો કે, દરેક જરૂરી ફેરફાર માટે સમયરેખા નક્કી કરવાનું કેન્દ્ર સરકારના હાથમાં છે. તે મુજબ ફેરફારો લાગુ કરવામાં આવશે. દેશનું નામ બદલવા કરતાં રાજ્યનું નામ બદલવું વધુ મુશ્કેલ છે. રાજ્ય વિધાનસભાની મંજૂરી, જો વિધાન પરિષદ હોય તો તેની મંજૂરી, પછી રેલવે, પોસ્ટ ઓફિસ સહિતના વિવિધ વિભાગો પાસેથી કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય પાસેથી એનઓસી અને પછી કેન્દ્રીય કેબિનેટની મંજૂરી અને પછી રાજ્યનું નામ સંસદના બંને ગૃહોમાં ખરડો લાવીને બદલવાની પ્રક્રિયા છે.
