વિશ્વ પ્રેસ ફ્રીડમ ડે (World Press Freedom Day) દર વર્ષે 3 મેના રોજ સમગ્ર વિશ્વમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ ભારત અને સમગ્ર વિશ્વમાં મીડિયાના યોગદાનને યાદ કરવા માટે સમર્પિત છે. પ્રેસને લોકશાહીનો ચોથો સ્તંભ માનવામાં આવે છે. તે સરકાર અને લોકોને જોડે છે. આ દિવસ આપણને પ્રેસની સ્વતંત્રતાના મહત્વ વિશે જણાવે છે અને પત્રકારોની સુરક્ષા માટે અમારો અવાજ ઉઠાવવા માટે પ્રેરણા આપે છે. ચાલો જાણીએ પ્રેસ ફ્રીડમ ડેના ઈતિહાસ અને તેના મહત્વ વિશે.
વિશ્વ પ્રેસ સ્વતંત્રતા દિવસ: ઇતિહાસ
1991 માં આફ્રિકન પત્રકારોએ પ્રથમ વખત પ્રેસની સ્વતંત્રતા માટે પોતાનો અવાજ ઉઠાવ્યો. 3 મેના રોજ આ પત્રકારોએ પ્રેસની સ્વતંત્રતાના સિદ્ધાંતો અંગે એક નિવેદન બહાર પાડ્યું હતું, જેને વિન્ડહોકની ઘોષણા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. બે વર્ષ પછી 1993માં સંયુક્ત રાષ્ટ્રની જનરલ એસેમ્બલીએ પ્રથમ વખત વિશ્વ પ્રેસ સ્વતંત્રતા દિવસ ઉજવવાનું નક્કી કર્યું. ત્યારથી વિશ્વ પ્રેસ સ્વતંત્રતા દિવસ દર વર્ષે 3 મેના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.
વર્લ્ડ પ્રેસ ફ્રીડમ ડે 2024: થીમ
આ વર્ષે વર્લ્ડ પ્રેસ ફ્રીડમ ડેની થીમ છે “એ પ્રેસ ફોર ધ પ્લેનેટઃ જર્નાલિઝમ ઇન ધ ફેસ ઓફ ધ એન્વાયર્નમેન્ટલ ક્રાઈસીસ”. આજે સમગ્ર વિશ્વ બદલાતી આબોહવા અને જૈવવિવિધતા સંકટથી પ્રભાવિત છે. જેઓ આ સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહ્યા છે તેમની વાર્તાઓ અન્ય લોકો સુધી પહોંચાડવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પત્રકારો આમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. તે આગળ આવે છે અને આપણી પૃથ્વી અને તેના સારા ભવિષ્ય માટે લડે છે. તેથી આ દિવસ તેમના કામના સન્માન માટે ઉજવવામાં આવે છે.
વિશ્વ પ્રેસ સ્વતંત્રતા દિવસનું મહત્વ
આપણે દરરોજ પત્રકારોની હેરાનગતિ વિશે સાંભળીએ છીએ. પત્રકારો પોતાની જાતને જોખમમાં મૂકીને લોકોને માહિતી આપવાનું કામ કરે છે અને કેટલીકવાર તેમની હત્યાના સમાચાર પણ સામે આવે છે. ઘણી વખત તેમનો અવાજ દબાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે. તેથી, આ તમામ અન્યાય સામે લડવા અને પત્રકારો અને તેમના કાર્યને સન્માનિત કરવા માટે આ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
