સેન્ટ્રલ ડ્રગ્સ સ્ટાન્ડર્ડ કંટ્રોલ ઓર્ગેનાઇઝેશન (CDSCO) એ 17 દવાઓની યાદી બનાવી છે, જેના વિશે તેણે કહ્યું છે કે જો તેમની એક્સપાયરી ડેટ સમાપ્ત થઈ ગઈ હોય અથવા તેનો ઉપયોગ ન થયો હોય, તો તેને ડસ્ટબિનમાં ફેંકવાને બદલે ટોઇલેટમાં ફ્લશ કરવી જોઈએ જેથી ઘરના લોકો અને પાલતુ પ્રાણીઓને તેનાથી થતા નુકસાનથી બચાવી શકાય.
સર્વોચ્ચ દવા નિયમનકારી સંસ્થાએ કહ્યું કે આ યાદીમાં ટ્રામાડોલ, ટેપેન્ટાડોલ, ડાયઝેપામ, ઓક્સીકોડોન અને ફેન્ટાનાઇલ જેવી દવાઓનો સમાવેશ થાય છે જે ખાસ કરીને હાનિકારક હોઈ શકે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તેમાંથી ફક્ત એક માત્રા પણ ખૂબ જ જીવલેણ હોઈ શકે છે. જો આ દવાઓનો ઉપયોગ તે વ્યક્તિ સિવાય અન્ય કોઈ વ્યક્તિ દ્વારા કરવામાં આવે છે જેના માટે દવા સૂચવવામાં આવી હતી, તો તે અત્યંત જીવલેણ બની શકે છે.
દવાઓનો ઉપયોગ આ રોગો માટે થાય છે
જોકે, આમાંની મોટાભાગની દવાઓનો ઉપયોગ પીડા, અગવડતા અને અન્ય સ્થિતિઓને નિયંત્રિત કરવા માટે થાય છે. સીડીએસસીઓએ તેના એક્સપાયર્ડ/બિનવપરાયેલ દવાઓ પરના ‘માર્ગદર્શિકા દસ્તાવેજ’માં જણાવ્યું છે કે પર્યાવરણ અને જાહેર આરોગ્યનું રક્ષણ કરવા માટે એક્સપાયર્ડ અથવા બિનવપરાયેલ દવાઓનો સલામત અને યોગ્ય નિકાલ મહત્વપૂર્ણ છે. આ દવાઓની ગુણવત્તા, સલામતી અને અસરકારકતા સુનિશ્ચિત કરવી એ એક મહત્વપૂર્ણ પાસું છે. આ આરોગ્યસંભાળ વ્યાવસાયિકો અને અન્ય હિસ્સેદારો સહિત જાહેર આરોગ્ય પ્રણાલીમાં વિશ્વાસ મજબૂત કરવામાં નોંધપાત્ર ફાળો આપે છે.
દસ્તાવેજ જણાવે છે કે એક્સપાયર્ડ/બિનવપરાયેલ દવાઓનો અયોગ્ય નિકાલ જાહેર આરોગ્ય, પશુ આરોગ્ય અને પર્યાવરણ માટે જોખમી હોઈ શકે છે. એક્સપાયર્ડ દવાઓનો ઉલ્લેખ તે દવાઓ સાથે થાય છે જેની લેબલ પર સમાપ્તિ તારીખ લખેલી હોય છે. દસ્તાવેજમાં એમ પણ જણાવાયું છે કે વધુમાં, બિનવપરાયેલ દવાઓનો ઉલ્લેખ તે દવાઓ સાથે થાય છે જેનો ઉપયોગ તે વ્યક્તિ દ્વારા કરવામાં આવ્યો નથી જેના માટે તેઓ સૂચવવામાં આવ્યા હતા અથવા ખરીદવામાં આવ્યા હતા.
