નવી દિલ્હીઃ કોરોના વાઇરસને કારણે લાગુ થયેલા લોકડાઉનને કારણે હવે મોટા ભાગનાં કામ ડિજિટલ થઈ ગયાં છે. સુપ્રીમ કોર્ટે પણ આ સમયગાળામાં વિડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા કેટલાક કેસોની સુનાવણી કરી છે. ત્યારે હવે એક પગલું દેશની કાયદાની પ્રણાલીમાં ક્રાંતિ લાવશે. સુપ્રીમ કોર્ટે વોટ્સએપ, ટેલિગ્રામ અને ઈમેઇલ દ્વારા સમન્સ અને કાનૂની નોટિસ મોકલવાની સેવાને મંજૂરી આપી છે. સર્વોચ્ચ કોર્ટનું માનવું છે કે વોટ્સએપ દ્વારા મોકલાવાયેલી કાનૂની નોટિસ અથવા સમન્સ પર પ્રાપ્તકર્તા દ્વારા દસ્તાવેજને બે બ્લુ ટિકને કાનૂની સ્વરૂપે ઇન્ડિયન એવિડન્સ એક્ટ હેઠળ પુરાવા રૂપે જોયેલો છે, એમ માનવામાં આવશે.
કાનૂની કાર્યવાહીના ડિજિટલકરણની દિશામાં એક મોટું પગલું
કોર્ટનો આ ઓર્ડર ભારતીય કાનૂની કાર્યવાહીના ડિજિટાઇઝેશનની દિશામાં એક મોટું પગલું છે. જ્યાં નોટિસ અને સમન્સ ઈમેઇલ દ્વારા મોકલવામાં આવતા હતા અથવા વ્યક્તિ દ્વારા પહોંચાડવામાં આવતા હતા. એ સંયોગ છે કે આ ઓર્ડર છ મહિના કરતાં પણ ઓછા સમયમાં આવ્યો છે, જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા કોવિડ-19 રોગચાળાને ધ્યાનમાં રાખતાં દેશભરમાં વિડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા સુનાવણીની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
એટર્ની જનરલ કે. કે. વેણુગોપાલ અને સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ વોટ્સએપ દ્વારા સમન્સ આપવાની બાબતે પ્રતિક્રિયા આપતાં કહ્યું હતું કે એ સંપૂર્ણ રીતે એન્ક્રિપ્ટેડ પ્લેટફોર્મ છે અને બે બ્લુ ટિકની સુવિધા સરળતાથી યુઝર (ઉપયોગકર્તા) દ્વારા ડિસેબલ કરી શકાય છે.
ઈમેઇલ અથવા ફેક્સનો ઉપયોગ કરવા માટે સમન્સ મોકલવાની પણ મંજૂરી
ચીફ જસ્ટિસ ઓફ ઇન્ડિયા (CJI)ની ધ્યાનમાં આવ્યું હતું કે વોટ્સએપ યુઝર્સને બ્લુ ટિક સુવિધા બંધ કરવાની મંજૂરી આપે છે, જે દસ્તાવેજનો જોયાનું નિર્ણાયક પ્રમાણ નથી. આ ચિંતાઓને દૂર કરવા માટે એપેક્સ કોર્ટે ઈમેઇલ અથવા ફેક્સનો ઉપયોગ કરવા માટે સમન્સ મોકલવાની પણ મંજૂરી આપી હતી અને દરેક કેસની બાબત વિચાર કરવા માટે છોડી દેવામાં આવ્યો હતો કે શું નોટિસની બજાવણી યોગ્ય રીતે મોકલાઈ છે કે નહીં?
CJIની આગેનાની હેઠળની બેન્ચ લોકડાઉનને કારણે કેસોની સમયમર્યાદા પર એક સુઓ મોટો મામલે સુનાવણી કરી રહી હતી અને લોકડાઉન સંબંધિત અડચણોને ધ્યાનમાં રાખીને ઓર્ડેર્સ પાસ કરવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં પોસ્ટ ઓફિસો અને કોર્ટો અને બેન્કો પહોંચી નથી શકતી.
