નાગરિકતા સુધારા અધિનિયમ (CAA)ની અમેરિકા અને વિશ્વના અન્ય ભાગોમાંથી ટીકા થઈ રહી છે. આ દરમિયાન વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે મોટું નિવેદન આપ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે આને વિભાજનના સંદર્ભમાં મૂકવું મહત્વપૂર્ણ છે. એ પણ રેખાંકિત કર્યું કે એવા ‘અસંખ્ય ઉદાહરણો’ છે જેમાં ઘણા દેશોમાં ફાસ્ટ-ટ્રેક નાગરિકતા છે. શનિવારે એક ખાનગી ટીવી ચેનલ સાથેની વાતચીત દરમિયાન, જયશંકરે યુએસ ધરતી પર ખાલિસ્તાની અલગતાવાદીને મારવાનું કાવતરું ઘડવાના આરોપનો સામનો કરી રહેલા ભારતીય નાગરિક અને એક દિવસ પહેલા યુએસ એમ્બેસેડર એરિક ગારસેટીની ટિપ્પણીઓના પ્રશ્નોના જવાબ આપ્યા.
CAAને લઈને થઈ રહેલી ટીકાનો જવાબ આપ્યો
જયશંકરે કહ્યું, ‘તમે ભારત અને કેનેડાના ઘણા ઉદાહરણો આપી રહ્યા છો, અમેરિકન રાજનીતિએ હિંસક ઉગ્રવાદી વિચારો અને પ્રવૃત્તિઓને તે પ્રકારનું સ્થાન આપ્યું નથી જે કેનેડાએ આપ્યું છે. તેથી, મને નથી લાગતું કે અમેરિકા માટે તેમને એકસાથે મૂકવું યોગ્ય છે. જયશંકરે કહ્યું કે હું બંને વચ્ચે તફાવત કરીશ. જયશંકરે વોશિંગ્ટન અને વિશ્વના અન્ય ભાગોમાંથી CAA અંગેની ટીકાનો પણ જવાબ આપ્યો. હકીકતમાં, યુએસએ ગુરુવારે કહ્યું હતું કે તે ભારતમાં CAAની સૂચનાથી ચિંતિત છે અને તેના અમલીકરણ પર નજીકથી નજર રાખી રહ્યું છે.
હું આપણા ઈતિહાસની તેમની સમજ પર સવાલ ઉઠાવી રહ્યો છું
આના પર જયશંકરે જવાબ આપ્યો કે ‘હું તેમની લોકશાહી અથવા તેમના સિદ્ધાંતોની ખામીઓ પર સવાલ નથી કરી રહ્યો. હું આપણા ઈતિહાસની તેમની સમજ પર સવાલ ઉઠાવી રહ્યો છું. જો તમે વિશ્વના ઘણા ભાગોમાંથી ટિપ્પણીઓ સાંભળો છો, તો એવું લાગે છે કે ભારતનું વિભાજન ક્યારેય થયું ન હતું, એવી કોઈ પરિણામલક્ષી સમસ્યાઓ નહોતી કે જેને CAAએ સંબોધિત કરવી જોઈએ.
CAA પરની ટીકાનો જવાબ આપતી વખતે, જયશંકરે પોતાની વાત રજૂ કરવા માટે ઘણા ઉદાહરણો પણ આપ્યા. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે લોકો તેમની નીતિઓને જોતા નથી ત્યારે તેમને સમસ્યા થાય છે. તેમણે જેક્સન-વેનિક સુધારાને ટાંક્યો, જે સોવિયેત યુનિયન દ્વારા યહૂદીઓના ઝડપી ટ્રેકિંગ, લૌટેનબર્ગ સુધારો, સ્પેક્ટર સુધારો અને હંગેરિયનો વિશે હતો. તેમણે કહ્યું કે જો તમે મને પૂછો કે શું અન્ય દેશો, અન્ય લોકશાહી વંશીયતા, આસ્થા, સામાજિક લાક્ષણિકતાઓના આધારે ઝડપથી પ્રગતિ કરે છે, તો હું તમને ઘણા ઉદાહરણો આપી શકું છું.