પર્યાવરણીય સંરક્ષણ કેટલું મહત્વનું છે (World Environment Day) તેનો અંદાજ વધતા ગ્લોબલ વોર્મિંગ, હવામાનમાં અસામાન્ય ફેરફારો અને લુપ્ત થતા પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓની સંખ્યા પરથી લગાવી શકાય છે. જો પર્યાવરણનું રક્ષણ નહીં કરવામાં આવે તો પૃથ્વી પર જીવન મુશ્કેલ બની જશે. તેથી જ દર વર્ષે 5 જૂને વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
આ દિવસ પર્યાવરણના સંરક્ષણ માટે જાગૃતિ લાવવા અને લોકોને પ્રકૃતિ સાથે સંતુલનમાં રહેવા માટે પ્રેરણા આપવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ 1972 માં આ દિવસની ઉજવણી શરૂ કરી હતી અને ત્યારથી તે સમગ્ર વિશ્વમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ ખાસ દિવસ દર વર્ષે એક ખાસ થીમ (વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ 2025 થીમ) સાથે ઉજવવામાં આવે છે, જે પર્યાવરણીય મુદ્દાઓને પ્રકાશિત કરે છે. જાણીએ કે આ વર્ષે પર્યાવરણ દિવસની થીમ શું છે?
વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ 2025 ની થીમ શું છે?
પર્યાવરણ દિવસ 2025 ની થીમ ‘પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણનો અંત લાવો’ છે. આ થીમ એટલા માટે પસંદ કરવામાં આવી છે કારણ કે પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ આજે વિશ્વની સૌથી મોટી પર્યાવરણીય સમસ્યાઓમાંની એક બની ગયું છે. પ્લાસ્ટિકનો વધતો ઉપયોગ આપણા પર્યાવરણને જોખમમાં મૂકી રહ્યો છે. આને કારણે પ્રાણીઓને પણ ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે અને માઇક્રોપ્લાસ્ટિક માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ઘાતક સાબિત થઈ રહ્યા છે.
દર વર્ષે લાખો ટન પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ થાય છે, જેમાંથી ખૂબ જ ઓછો ભાગ રિસાયકલ થાય છે. ઉપરાંત, પ્લાસ્ટિકનું વિઘટન થતું નથી, એટલે કે તે વિઘટિત થતું નથી અને પૃથ્વીમાં ભળી જતું નથી. તેથી, પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. ઘણું પ્લાસ્ટિક દરિયામાં ફેંકવામાં આવે છે, જે દરિયાઈ જીવોને ગૂંગળાવી રહ્યું છે. તેથી, પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
5 જૂને વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ કેમ ઉજવવામાં આવે છે?
5 જૂનને વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યો કારણ કે 1972માં આ દિવસે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાએ પર્યાવરણ સંરક્ષણ પર પ્રથમ વૈશ્વિક શિખર સંમેલનનું આયોજન કર્યું હતું, જેને સ્ટોકહોમ પરિષદ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ પરિષદમાં ઘણા દેશોએ ભાગ લીધો હતો અને પર્યાવરણીય પડકારો પર ચર્ચા કરી હતી. આ પછી, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર પર્યાવરણ કાર્યક્રમ (UNEP) ની સ્થાપના કરવામાં આવી અને 5 જૂનને વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ જાહેર કરવામાં આવ્યો.
