દેશમાં ડિજિટલ ચુકવણીઓને સરળ અને વધુ સુરક્ષિત બનાવવા તરફ એક મોટું પગલું લેવામાં આવ્યું છે. હવે, યુનિફાઇડ પેમેન્ટ્સ ઇન્ટરફેસ (UPI) દ્વારા વ્યવહાર કરતા વપરાશકર્તાઓને હવે ચુકવણી માટે PIN દાખલ કરવાની જરૂર રહેશે નહીં. તેના બદલે, તેઓ ચહેરાની ઓળખ અથવા ફિંગરપ્રિન્ટનો ઉપયોગ કરીને તેમના વ્યવહારોને મંજૂરી આપી શકશે. આ નવી સુવિધા 8 ઓક્ટોબરથી અમલમાં આવશે. આ પગલું RBIના તાજેતરના માર્ગદર્શિકા અનુસાર છે જે વૈકલ્પિક પ્રમાણીકરણને મંજૂરી આપે છે.
વિગતો શું છે?
NPCI (જે UPIનું સંચાલન કરે છે) મુંબઈમાં ગ્લોબલ ફિનટેક ફેસ્ટિવલમાં આ સુવિધા પ્રદર્શિત કરવા જઈ રહ્યું છે. આ ડિજિટલ ચુકવણીઓને ઝડપી, સુરક્ષિત અને વધુ અનુકૂળ બનાવશે. ઇકોનોમિક ટાઇમ્સના અહેવાલ મુજબ, આ નવી સુવિધા ભારત સરકારની આધાર સિસ્ટમમાં સંગ્રહિત બાયોમેટ્રિક ડેટા દ્વારા ચુકવણીઓને પ્રમાણિત (ચકાસણી) કરશે. આનો અર્થ એ છે કે વપરાશકર્તાઓના ચહેરા અથવા ફિંગરપ્રિન્ટ્સ તેમના આધાર ડેટા સાથે મેચ કરવામાં આવશે, જેનાથી ચુકવણીઓ પ્રક્રિયા થઈ શકશે.
RBI ની નવી માર્ગદર્શિકા
આ પગલું રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI) ના તાજેતરના માર્ગદર્શિકા સાથે સુસંગત છે, જેમાં ડિજિટલ વ્યવહારો માટે વૈકલ્પિક પ્રમાણીકરણ પદ્ધતિઓને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આનાથી ડિજિટલ ચુકવણીમાં સુરક્ષા અને વપરાશકર્તા અનુભવ બંનેમાં સુધારો થવાની અપેક્ષા છે.
UPI અનુભવ સરળ બનશે
હાલમાં, વપરાશકર્તાઓએ દરેક UPI વ્યવહાર માટે 4- અથવા 6-અંકનો PIN દાખલ કરવો જરૂરી છે. એકવાર નવી સુવિધા લાગુ થઈ જાય, પછી ફેસ સ્કેન અથવા ફિંગરપ્રિન્ટ સેન્સરનો ઉપયોગ કરીને ચુકવણીઓ તાત્કાલિક પ્રમાણિત કરવામાં આવશે. આનાથી વ્યવહારનો સમય ઓછો થશે, સુરક્ષા વધશે અને વપરાશકર્તા અનુભવ વધુ સરળ બનશે. નિષ્ણાતો કહે છે કે બાયોમેટ્રિક પ્રમાણીકરણ છેતરપિંડીની શક્યતા ઘટાડશે, કારણ કે અન્ય વ્યક્તિ દ્વારા ચહેરો અથવા ફિંગરપ્રિન્ટની નકલ કરવી મુશ્કેલ છે. જો કે, ડેટા સુરક્ષા અને ગોપનીયતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે NPCI અને UIDAI વચ્ચે મજબૂત તકનીકી પ્રોટોકોલ અપનાવવામાં આવશે.
