અમેરિકા: રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વિશ્વની પ્રતિષ્ઠિત હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીને તાત્કાલિક અસરથી $2.2 બિલિયનનું ભંડોળ બંધ કરી દીધું છે. ટ્રમ્પે યુનિવર્સિટી પર યહૂદીઓ વિરુદ્ધ વધતી નફરત અને પેલેસ્ટાઇનના સમર્થનમાં પ્રદર્શનોને રોકવામાં નિષ્ફળ જવાનો આરોપ લગાવીને આ નિર્ણય લીધો છે. ટ્રમ્પે તેને ફેડરલ કાયદાનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું અને કહ્યું કે આવી યુનિવર્સિટીને સરકારી ભંડોળનો કોઈ અધિકાર નથી. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રનું કહેવું છે કે હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી યહૂદી વિદ્યાર્થીઓ અને પ્રોફેસરો સાથે ભેદભાવ કરી રહી છે. રાષ્ટ્રપતિ બન્યા પછી, ટ્રમ્પે હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીને આપવામાં આવેલા 9 બિલિયન ડોલરના ભંડોળની સમીક્ષા કરવાનું શરૂ કર્યું.
આ સાથે, ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે હાર્વર્ડને કેટલાક નીતિગત ફેરફારો કરવા કહ્યું હતું અને જો તેનું પાલન નહીં કરે તો ભંડોળ બંધ કરવાની ધમકી આપી હતી. આ મામલો ત્યારે વધુ ગરમાયો જ્યારે હાર્વર્ડના પ્રોફેસરોએ ટ્રમ્પ વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કર્યો, તેને ગેરબંધારણીય અને યુનિવર્સિટીની સ્વાયત્તતા પર હુમલો ગણાવ્યો.
હાર્વર્ડ પર યહૂદી વિરોધી હોવાનો આરોપ કેમ છે?
હાર્વર્ડને લોકશાહી મૂલ્યોનો ગઢ માનવામાં આવે છે. પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં ત્યાં અમુક વિચારધારાઓને સમર્થન અને અન્યનો વિરોધ જોવા મળી રહ્યો છે. ખાસ કરીને 7 ઓક્ટોબરે હમાસ દ્વારા ઇઝરાયલ પર કરવામાં આવેલા હુમલા પછી, ઇઝરાયલ હમાસના ગઢ એટલે કે ગાઝા પટ્ટી પર પણ હુમલો કરી રહ્યું છે. આ અંગે અમેરિકાની ઘણી કોલેજોમાં વિરોધ પ્રદર્શનો શરૂ થયા.
આ દેખાવો પેલેસ્ટાઇનના સમર્થનમાં અને તેલ અવીવ વિરુદ્ધ હતા. ઘણી જગ્યાએ, ‘ગેસ ધ યહૂદીઓ’ એટલે કે યહૂદીઓને ગેસ ચેમ્બરમાં નાખવા જેવા નફરતભર્યા ભાષણો સાંભળવા મળ્યા. ઘણા યહૂદી વિદ્યાર્થીઓએ ફરિયાદ કરી કે તેમને ડરાવવામાં આવી રહ્યા છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર એ હકીકત પર ગુસ્સે થયું કે આટલી મોટી સંસ્થાઓ પણ યહૂદીઓની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવામાં અસમર્થ હતી.
હાર્વર્ડના પ્રોફેસરોએ ટ્રમ્પ સરકાર વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કર્યો
અમેરિકાની હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસરોએ ટ્રમ્પ સરકાર વિરુદ્ધ મેસેચ્યુસેટ્સની ફેડરલ ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાં કેસ દાખલ કર્યો છે. યુનિવર્સિટીના ભંડોળ રોકવાની ધમકી સામે પ્રોફેસરોના બે જૂથોએ આ કેસ દાખલ કર્યો છે. હાર્ડ કહે છે કે ટ્રમ્પનો નિર્ણય યુએસ બંધારણના પ્રથમ સુધારાનું ઉલ્લંઘન કરે છે. આરોપ છે કે યુનિવર્સિટીના ભંડોળમાં કાપ મૂકવો એ અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન છે. હાર્વર્ડે આ ધમકીને તેની શૈક્ષણિક સ્વતંત્રતા અને સ્વાયત્તતા પર હુમલો ગણાવ્યો છે. યુનિવર્સિટી કહે છે કે તે તમામ વિદ્યાર્થીઓની સલામતી અને સમાનતા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
ટ્રમ્પને હાર્વર્ડમાં શું ખોટું છે?
રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ લાંબા સમયથી અમેરિકન યુનિવર્સિટીઓ અને વિવિધતા, સમાનતા અને સમાવેશ (DEI) કાર્યક્રમોમાં પ્રચલિત ‘જાગૃત’ સંસ્કૃતિની વિરુદ્ધ છે. તેઓ માને છે કે આ કાર્યક્રમો ભેદભાવ વધારે છે અને યોગ્યતા આધારિત પ્રણાલીને નબળી પાડે છે.
ખાસ કરીને હાર્વર્ડ પર તેના DEI પ્રોગ્રામનો આરોપ છે જે “વિપરીત ભેદભાવ” ને મજબૂત બનાવે છે, ખાસ કરીને બિન-યહૂદી અને બિન-લઘુમતી જૂથો સામે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે હાર્વર્ડને આ કાર્યક્રમો બંધ કરવા હાકલ કરી છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે હાર્વર્ડને ભરતી અને પ્રવેશમાં સંપૂર્ણપણે મેરિટ-આધારિત સિસ્ટમ અપનાવવા જણાવ્યું છે.
ટ્રમ્પ દલીલ કરે છે કે હાર્વર્ડ જેવી મોટી યુનિવર્સિટીઓ માટે જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવી જોઈએ જેમને અબજો ડોલરનું ભંડોળ મળે છે. તેમનું કહેવું છે કે જો હાર્વર્ડ તેમની નીતિઓનું પાલન ન કરે તો તેને સરકારી સહાય શા માટે મળવી જોઈએ? તમને જણાવી દઈએ કે આ પગલું ટ્રમ્પની નીતિનો એક ભાગ છે, જેમાં તેઓ સરકારી ખર્ચ ઘટાડવા માંગે છે અને તે સંસ્થાઓને નિશાન બનાવવા માંગે છે જેને તેઓ ઉદાર માને છે. યુનિવર્સિટીને મળેલું નવ અબજ ડોલરનું ભંડોળ સંશોધન, વિદ્યાર્થી શિષ્યવૃત્તિ અને ઘણા સાયન્ટિફિક પ્રોજેક્ટ્સ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
