કેન્દ્ર સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર લાગુ એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં લીટર દીઠ બે રૂપિયાનો વધારો કર્યો છે. જોકે, રિટેલ ભાવ નક્કી કરવાની જવાબદારી પેટ્રોલિયમ કંપનીઓ પર છોડવામાં આવી છે. ભારત પેટ્રોલિયમ, રિલાયન્સ, અને હિન્દુસ્તાન પેટ્રોલિયમ જેવી કંપનીઓ આગળ શું પગલાં લે છે તેના પર નજર રહેશે.
સરકારે નોટિફિકેશન જાહેર કરીને એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં વધારાની માહિતી આપી છે. હાલમાં આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલની કિંમતો ઘટીને બેરલ દીઠ 63.34 ડોલર થઈ છે. આનો અર્થ એ થયો કે પેટ્રોલિયમ કંપનીઓને કાચું તેલ સસ્તું મળી રહ્યું છે, પરંતુ ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં કોઈ રાહત જોવા મળી નથી. આ સ્થિતિમાં કંપનીઓને થતા વધારાના નફાને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે એક્સાઈઝ ડ્યુટી વધારી દીધી છે, જેથી તેની આવકમાં પણ વધારો થઈ શકે. આ નિર્ણયથી સરકારને નાણાકીય લાભ થશે, પરંતુ આની અસર સામાન્ય લોકો સુધી પહોંચે છે કે નહીં તે હજી સ્પષ્ટ નથી.
આ નવી એક્સાઈઝ ડ્યુટી 8 એપ્રિલ, 2025થી અમલમાં આવશે અને તેનો પ્રાથમિક બોજ પેટ્રોલિયમ કંપનીઓ પર પડશે. હવે આ કંપનીઓ પોતાનો નફો જાળવી રાખવા માટે રિટેલ ભાવમાં વધારો કરે છે કે કેમ તે જોવું મહત્ત્વનું રહેશે. જો પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતોમાં વધારો થશે તો તેની સીધી અસર બજારમાં અન્ય વસ્તુઓના ભાવ પર પડશે, કારણ કે ટ્રાન્સપોર્ટેશન ખર્ચ વધવાથી ચીજવસ્તુઓ મોંઘી થઈ શકે છે. આમ, સરકારનો આ નિર્ણય એક તરફ તેની આવક વધારવાનો પ્રયાસ છે, પરંતુ તેની આડઅસર સામાન્ય માણસના ખિસ્સા પર પડે છે કે નહીં તે પેટ્રોલિયમ કંપનીઓના આગામી નિર્ણય પર નિર્ભર રહેશે.
