અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલા વેપાર યુદ્ધના સમાધાન માટે બે દિવસની ગહન ચર્ચા બાદ બંને દેશોએ મહત્ત્વનો નિર્ણય લીધો છે. બંનેએ એકબીજા પર લાદેલા રેસિપ્રોકલ ટેરિફમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરવા સહમતિ દર્શાવી છે, જે 90 દિવસના પ્રારંભિક સમયગાળા માટે લાગુ રહેશે. આ નિર્ણય વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર ટેરિફ યુદ્ધની નકારાત્મક અસરોને ઘટાડવાની દિશામાં એક મહત્ત્વનું પગલું ગણાય છે. ચીને અમેરિકન ઉત્પાદનો પર લાગુ 125 ટકા ટેરિફ ઘટાડીને 10 ટકા કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. બીજી તરફ, અમેરિકાએ ચીની ઉત્પાદનો પર 145 ટકા ટેરિફને ઘટાડીને 30 ટકા કરવા સંમતિ દર્શાવી છે. આ ઘટાડો દ્વિપક્ષીય વેપારને પુનઃસ્થાપિત કરવા અને બંને દેશોના આર્થિક હિતોને સંતુલિત કરવાના હેતુથી કરવામાં આવ્યો છે. આ સમજૂતી 90 દિવસ સુધી અમલમાં રહેશે, જે દરમિયાન બંને દેશો વધુ ચર્ચાઓ દ્વારા લાંબા ગાળાના ઉકેલો શોધશે.
ચીનના વાઇસ પ્રીમિયર હી લિફેંગ અને યુએસ ટ્રેઝરી સેક્રેટરી સ્કોટ બેસેન્ટે સંયુક્ત નિવેદનમાં જણાવ્યું કે, “આ નિર્ણય બંને દેશોની આર્થિક અને વેપારી સંબંધોને મજબૂત કરવાની દિશામાં પ્રથમ પગલું છે. અમે નિયમિત ચર્ચાઓ દ્વારા વેપાર મુદ્દાઓનું સમાધાન કરવા પ્રતિબદ્ધ છીએ.” બંને દેશો ચીન અને અમેરિકામાં વૈકલ્પિક રીતે મંત્રણાઓ યોજશે, જેમાં આર્થિક અને વેપારી નીતિઓ સંબંધિત ભલામણોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે. આ માટે ખાસ “વર્કિંગ ટીમ્સ”ની રચના કરવામાં આવશે, જે નિયમિત અને અનિયમિત સંપર્કમાં રહેશે.
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ચીન સહિત અન્ય દેશો પર વેપારમાં અનૈતિક પ્રથાઓ અને ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફરના આરોપો લગાવીને રેસિપ્રોકલ ટેરિફ લાદવાની શરૂઆત કરી હતી. ટ્રમ્પનું માનવું હતું કે આ દેશો અમેરિકા સાથે વેપારમાં અન્યાય કરી રહ્યા છે, જેના કારણે અમેરિકાનું વેપાર ખાધ 1.2 ટ્રિલિયન ડોલર સુધી પહોંચ્યું છે. એપ્રિલ 2025માં ટ્રમ્પે ચીની ઉત્પાદનો પર 145 ટકા સુધી ટેરિફ વધાર્યા, જેના જવાબમાં ચીને અમેરિકન ઉત્પાદનો પર 125 ટકા ટેરિફ લાદ્યા. આ ટેરિફ યુદ્ધથી વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇન, બજારો અને અર્થતંત્ર પર ગંભીર અસર પડી, જેનાથી રિસેસનનો ખતરો વધ્યો.
અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેના આ ટેરિફ યુદ્ધથી વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર નોંધપાત્ર દબાણ આવ્યું હતું. વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશનના વડાએ ચેતવણી આપી હતી કે આ યુદ્ધથી બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર 80 ટકા સુધી ઘટી શકે છે, જે વૈશ્વિક અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડશે. જોકે, તાજેતરની સહમતિથી બજારોમાં સકારાત્મક પ્રતિસાદ જોવા મળ્યો છે, જેમાં એશિયન અને અમેરિકન શેરબજારોમાં ઉછાળો નોંધાયો છે. આ ઘટાડો ખાસ કરીને અમેરિકન ગ્રાહકો માટે રાહત લાવશે, જેઓ ઉચ્ચ ટેરિફને કારણે મોંઘવારીનો સામનો કરી રહ્યા હતા.
આ 90 દિવસનો સમયગાળો બંને દેશો માટે એકબીજાની વેપાર નીતિઓને સમજવા અને સ્થાયી સમાધાન શોધવા માટે નિર્ણાયક રહેશે. ચીનની વેપાર નીતિઓ, ખાસ કરીને નોન-ટેરિફ અવરોધો અને ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર પર અમેરિકાની ચિંતાઓ, ચર્ચાના મુખ્ય મુદ્દા રહેશે. આ સમજૂતીને વધુ દેશો સાથેના વેપાર સંબંધોને સુધારવાની ટ્રમ્પની વ્યૂહરચનાના ભાગ રૂપે પણ જોવામાં આવી રહી છે, જેમાં યુકે સાથેનો તાજેતરનો કરાર એક ઉદાહરણ છે. જોકે, નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે ટેરિફમાં આ ઘટાડો હોવા છતાં, બંને દેશો વચ્ચેના મૂળભૂત મુદ્દાઓનું સમાધાન એક જટિલ પ્રક્રિયા રહેશે.
