પાઈપલાઈનથી આવતા સીએનજી અને એલપીજીના ભાવોને નીચે લાવવા માટે એવી વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે, જેનાથી વધતી જતી મોંઘવારીને કાબૂમાં લઈ શકાશે. જાહેર ક્ષેત્રની કંપનીઓ દ્વારા જૂના ક્ષેત્રોમાંથી નીકળતા કુદરતી ગેસ પર પાંચ વર્ષ માટે પ્રાઇસ કેપ લાદી શકાય છે. કિરીટ પારેખના વડપણ હેઠળ સરકાર દ્વારા નિયુક્ત કરાયેલી ગેસના ભાવ સમીક્ષા સમિતિએ આ ભલામણ કરી છે.
ONGC, OIL ગેસના ભાવ નક્કી કરે છે – સૂત્રો
જાહેર ક્ષેત્રની કંપનીઓ ઓઈલ એન્ડ નેચરલ ગેસ કોર્પોરેશન (ONGC) અને ઓઈલ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (OIL) ને હવે 8.57 ડોલરના વર્તમાન દરની સરખામણીએ ન્યૂનતમ $4 પ્રતિ મિલિયન બ્રિટિશ થર્મલ યુનિટ (પ્રતિ યુનિટ) અને મહત્તમ $6.5 ચૂકવવામાં આવશે. જાઓ મામલા સાથે જોડાયેલા ત્રણ સૂત્રોએ આ માહિતી આપી. પૂર્વ આયોજન પંચના સભ્ય કિરીટ એસ પારેખની આગેવાની હેઠળની સમિતિ તેના અહેવાલને અંતિમ સ્વરૂપ આપી રહી છે અને આગામી થોડા દિવસોમાં સરકારને સુપરત કરશે. આ ભલામણોની સમીક્ષા કર્યા બાદ પેટ્રોલિયમ મંત્રાલય તેને કેબિનેટની મંજૂરી માટે મોકલશે.
ગેસના ભાવ ન તો બહુ ઘટશે અને ન તો વધારે વધશે – સૂત્રો
પારેખ સમિતિને “ભારતમાં ગેસ આધારિત અર્થવ્યવસ્થાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બજાર-લક્ષી, પારદર્શક અને વિશ્વસનીય ભાવ વ્યવસ્થા” સુનિશ્ચિત કરવા સૂચનો કરવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. સમિતિએ એ પણ નક્કી કરવાનું હતું કે અંતિમ ગ્રાહકને વાજબી ભાવે ગેસ મળે. તેમણે કહ્યું કે લઘુત્તમ અને નિયંત્રિત કિંમત પાંચ વર્ષ માટે રહેશે અને દર વર્ષે તેની સમીક્ષા કરવામાં આવશે. આ સુનિશ્ચિત કરશે કે ભાવ ઉત્પાદન ખર્ચ કરતાં નીચે ન આવે, જેમ કે ગયા વર્ષે થયું હતું. અથવા વર્તમાન દરોની જેમ રેકોર્ડ ઊંચાઈ સુધી વધશે નહીં.
ગેસની ફાળવણીમાં સિટી ગેસને ટોચની પ્રાથમિકતા મળે છે
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સમિતિની ભલામણોના આધારે, એક્સ્પ્લોરેશન અને પ્રોડક્શન (E&P) માં રોકાણની ચિંતાઓને પણ સંબોધવામાં આવી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે બજાર આધારિત કિંમતો નવા રોકાણને પ્રોત્સાહિત કરશે અને વૈશ્વિક કંપનીઓ અહીં આવશે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ગેસની ફાળવણીમાં સિટી ગેસને ટોચની પ્રાથમિકતા મળશે. આ વિસ્તાર ‘ઝીરો કટ’ કેટેગરીમાં હશે, જેનો અર્થ છે કે ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાના કિસ્સામાં, અન્ય ગ્રાહકોને સપ્લાયમાં પ્રથમ કાપ મૂકવામાં આવશે.
રિલાયન્સ-બીપીની કિંમતમાં કોઈ ફેરફાર નથી
જો કે, મુશ્કેલ ક્ષેત્રોમાંથી નીકળતા ગેસના ભાવની ફોર્મ્યુલામાં ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં. આ કિંમતની વ્યવસ્થા રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડના KG-D6 ફિલ્ડ અને તેના UK પાર્ટનર BP Plcના મુશ્કેલ ક્ષેત્રોને લાગુ પડે છે.