બોલિવૂડના જાણીતા ડિરેક્ટર ચંદ્ર બારોટનું ગત રોજ એટલે કે રવિવારે અવસાન થયું. તેમની એક ફિલ્મ ‘ડોન’ બહુ હિટ રહી હતી. બારોટે આ ફિલ્મ બનાવવામાં કેટલી મહેનત કરી તેના વિશે જાણીએ.
અમિતાભ બચ્ચન અને ઝીનત અમાન અભિનીત ફિલ્મ ‘ડોન’ (1978) ભારતીય સિનેમાની સૌથી સફળ ફિલ્મોમાંની એક છે. આ ફિલ્મનું દિગ્દર્શન ચંદ્ર બારોટે કર્યું હતું. આ ફિલ્મ એટલી સફળ રહી કે તેના નામે બે વધુ ફિલ્મો બની છે. આ ફિલ્મ સાથે જોડાયેલી કેટલીક વાર્તાઓ જાણીએ.
ફિલ્મ ‘ડોન’ બનાવવાનું કામ અભિનેતા-નિર્માતા નરીમન ઈરાનીની ફિલ્મ ‘જિંદગી જિંદગી’ (1972) નિષ્ફળ ગયા પછી શરૂ થયું. તેની નિષ્ફળતા પછી ઈરાની નાદાર થઈ ગઈ. નરીમન ઈરાનીને મદદ કરવા માટે દિગ્દર્શક ચંદ્ર બારોટે તેમની ફિલ્મમાં હાથ નાખ્યો. ફિલ્મમાં અમિતાભ બચ્ચનને કાસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. તેની પટકથા માટે સલીમ-જાવેદને હાથ મિલાવ્યા હતા. આ પછી આ ફિલ્મ બનાવવામાં આવી.
અમિતાભે ફી ન લેવાનું વચન આપ્યું હતું
એવું કહેવાય છે કે તે દિવસોમાં નરીમન ઈરાની પર 12 લાખ રૂપિયાનું દેવું હતું. તે સમયે તે ખૂબ મોટી રકમ હતી. આવી સ્થિતિમાં દેવાને દૂર કરવા માટે, અમિતાભ બચ્ચન, ઝીનત અમાન અને ચંદ્ર બારોટે તેમને બીજી ફિલ્મ બનાવવાની સલાહ આપી. તે સમયે અમિતાભ બચ્ચને નરીમન ઈરાનીને કહ્યું કે જો તેમની ફિલ્મ હિટ થશે, તો તેઓ તેમની ફી લેશે નહીંતર તેઓ ફિલ્મમાં કામ કરવા માટે કોઈ પૈસા લેશે નહીં. આવી સ્થિતિમાં ઈરાની ફિલ્મ બનાવવા માટે સંમત થયા. ચંદ્ર બારોટે ફિલ્મ દિગ્દર્શનની જવાબદારી લીધી.
‘ડોન’ની વાર્તા મફતમાં મેળવી
જ્યારે નરીમન ઈરાની ફિલ્મ બનાવવા માટે સંમત થયા ત્યારે તેમની પાસે કોઈ વાર્તા નહોતી. આવી સ્થિતિમાં અમિતાભે ઈરાનીને વાર્તા માટે સલીમ-જાવેદનો સંપર્ક કરવાની સલાહ આપી. ઈરાનીએ પણ એવું જ કર્યું. સલીમ-જાવેદે ઈરાનીને ખૂબ જ મોંઘી વાર્તા કહી. આ પછી વહીદા રહેમાનની ભલામણ પર સલીમ-જાવેદે ઈરાનીને એક ફિલ્મની વાર્તા આપી. તેઓએ કહ્યું કે જો ફિલ્મ હિટ થાય તો તેને પૈસા આપો નહીંતર પૈસા ના આપો. આ વાર્તા બીજી કોઈ નહીં પણ ફિલ્મ ‘ડોન’ ની વાર્તા હતી.
અમિતાભ અને બારોટને વાર્તા ગમી
જ્યારે નરીમન ઈરાની વાર્તા લઈને આવ્યા, ત્યારે ચંદ્ર બારોટ તેના પર કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. અમિતાભ અને ચંદ્ર બારોટ બંનેને આ વાર્તા ગમી. લોકો પહેલાથી જ આ વાર્તાને ‘ડોન’ તરીકે ઓળખતા હતા. ચંદ્ર બારોટને પણ આ નામ ગમ્યું. તેથી ઈરાનીએ આ વાર્તાને ‘ડોન’ ના નામે રજીસ્ટર કરાવી.
મનોજ કુમારે એક ગીત ઉમેરવાનું સૂચન કર્યું
નરીમન ઈરાનીએ પણ આ વાર્તામાં કેટલાક ફેરફારો કર્યા હતા. આ પછી ચંદ્ર બારોટે મનોજ કુમારને આ વાર્તા સંભળાવી. વાર્તા સાંભળ્યા પછી મનોજ કુમારે સૂચન કર્યું કે આ ફિલ્મમાં એક સરસ ગીત હોવું જોઈએ. જેથી ક્રિયા અનુસાર તેમાં સંતુલન રહે. આ રીતે ચંદ્ર બારોટની મહેનતને કારણે ડોનમાં ‘ખાઈકે પાન બનારસ વાલા’ ગીત ઉમેરવામાં આવ્યું.
ફિલ્મનું શૂટિંગ એક તબેલામાં શરૂ થયું
નરીમન ઈરાની પાસે પૈસા ન હોવાથી ચંદ્ર બારોટે મોંઘા સેટ પર શૂટિંગ ન કર્યું પરંતુ મુંબઈની શેરીઓમાં ફિલ્મનું શૂટિંગ કર્યું. એક અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ‘ખૈકે પાન બનારસ વાલા’ ગીત એક તબેલામાં શૂટ કરવામાં આવ્યું હતું.
ફિલ્મ રિલીઝ થાય તે પહેલાં એક મોટો અકસ્માત થયો
આશ્ચર્યજનક રીતે ફિલ્મ પૂર્ણ થાય તે પહેલાં જ તેના નિર્માતા નરીમન ઈરાનીનું અવસાન થયું. નરીમન ઈરાની રાજકમલ સ્ટુડિયોમાં હતા ત્યારે વાદળ ફાટવાથી દિવાલ પડી ગઈ અને તેમનું મૃત્યુ થયું. જોકે, ચંદ્ર બારોટે ફિલ્મનું કામ બંધ ન કર્યું. ત્રણ વર્ષ પછી તેમણે આ ફિલ્મ કોઈપણ પ્રમોશન વિના રિલીઝ કરી.
‘ડોન’ ફિલ્મ હિટ થઈ
શરૂઆતમાં, ફિલ્મને સારો પ્રતિસાદ મળ્યો ન હતોજોકે થોડા દિવસો પછી લોકોએ ફિલ્મ પર પોતાનો પ્રેમ વરસાવવાનું શરૂ કર્યું. એવું કહેવાય છે કે આ ફિલ્મ 70 લાખમાં બની હતી અને તેણે બોક્સ ઓફિસ પર 7.20 કરોડ રૂપિયાનો બિઝનેસ કર્યો હતો. ફિલ્મના 5 ગીતો હિટ રહ્યા હતા. તેને ત્રણ ફિલ્મફેર એવોર્ડ મળ્યા હતા.
