ઉત્તર પ્રદેશની યોગી સરકારે બુધવારે વિધાનસભામાં 6 લાખ 90 હજાર 242 કરોડ 43 લાખ રૂપિયા (6,90,242.43 કરોડ રૂપિયા)નું બજેટ રજૂ કર્યું હતું. નાણાપ્રધાન સુરેશ ખન્નાએ પોતાના બજેટ ભાષણમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, મહિલાઓ, શિક્ષણ, ખેડૂતો, યુવાનો સહિત તમામ વસ્તુઓ પર ભરપૂર નાણાનો વરસાદ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે રાજ્યમાં કાયદો અને વ્યવસ્થામાં સુધારાને કારણે વિકાસનો માર્ગ મોકળો થયો છે. મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથે પણ બજેટ બાદ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું કે આજે રજુ થનાર બજેટ એક ટ્રિલિયન અર્થવ્યવસ્થાના લક્ષ્યને પૂર્ણ કરવા જઈ રહ્યું છે.
Uttar Pradesh: Yogi govt presents Rs 6.90-lakh crore Budget for 2023-24
Read @ANI Story | https://t.co/rPbx5VkNea#UP #UttarPradeshbudget #YogiAdityanath #UPBudget pic.twitter.com/ybcCTmqOCJ
— ANI Digital (@ani_digital) February 22, 2023
મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથે કહ્યું કે નાણામંત્રી સુરેશ ખન્નાએ રાજ્યના વિકાસ અને કલ્યાણ માટે રજૂ કરેલું બજેટ ઉત્તર પ્રદેશના ઝડપી, સર્વસમાવેશક અને સર્વાંગી વિકાસની સાથે ‘આત્મનિર્ભર ઉત્તર પ્રદેશ’ની તર્જ પર -નિર્ભર ભારત’. બજેટનો પાયો રજૂ કર્યો. તેમણે કહ્યું કે છેલ્લા 6 વર્ષમાં રાજ્યની માથાદીઠ આવક બમણીથી વધુ થઈ છે. રાજ્યની જીડીપી બમણાથી વધુ વધી છે.
Today we have presented the first budget of 'Amrit Kaal'. This budget will help in making UP self-reliant on the lines of self-reliant India. This budget will serve as the foundation to make UP's economy a $1 trillion economy in the next 5 years: UP CM Yogi Adityanath pic.twitter.com/3Qaoze9FAc
— ANI UP/Uttarakhand (@ANINewsUP) February 22, 2023
બજેટની વિશેષતાઓ
- સ્વામી વિવેકાનંદ યુવા સશક્તિકરણ યોજના હેઠળ વિદ્યાર્થીઓને સ્માર્ટફોન અને ટેબલેટ માટે 3600 કરોડની જોગવાઈ.
- મુખ્યમંત્રી કન્યા સુમંગલા યોજના” હેઠળ, દરેક લાભાર્થીને રૂ. 15,000 સુધીની રકમનો લાભ આપવામાં આવે છે. નાણાકીય વર્ષ 2023-2024 માટે રૂ. 1050 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- તમામ વર્ગની દીકરીઓના લગ્ન માટે મુખ્યમંત્રી સામૂહિક લગ્ન યોજના માટે રૂ. 600 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. અન્ય પછાત વર્ગના ગરીબ લોકોની દીકરીઓ માટે લગ્ન અનુદાન યોજના માટે રૂ. 150 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- સ્ટાર્ટઅપ માટે ઇન્ક્યુબેટર અને સીડ ફંડના પ્રચાર માટે 100 કરોડ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. ઉત્તર પ્રદેશ ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને સ્ટાર્ટઅપ્સ પોલિસી માટે રૂ. 60 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. યુવા ઉદ્યોગ સાહસિકોને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં એગ્રીટેક સ્ટાર્ટ અપ સ્થાપવા પ્રોત્સાહિત કરવા એગ્રીકલ્ચર એક્સીલેટર ફંડ માટે રૂ. 20 કરોડની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
- કામના પ્રથમ ત્રણ વર્ષ માટે પુસ્તકો અને સામયિકોની ખરીદી માટે યુવા વકીલોને નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવા માટે રૂ. 10 કરોડ અને યુવા વકીલો માટે કોર્પસ ફંડ માટે રૂ. 5 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- નાણાકીય વર્ષ 2023 2024 ના બજેટમાં વૃદ્ધાવસ્થા/ખેડૂત પેન્શન યોજના માટે 7248 કરોડ રૂપિયાની બજેટ જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. દિવ્યાંગ પેન્શન યોજના હેઠળ, દિવ્યાંગ જાળવણી અનુદાન માટે 1120 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. રક્તપિત્ત પેન્શન યોજના માટે રૂ. 42 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ સ્વાસ્થ્ય મિશન હેઠળ વિવિધ કાર્યક્રમો ચલાવવા માટે રૂ. 12,631 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. રાજ્ય સરકારે દરેક જિલ્લામાં એક મેડિકલ કોલેજ સ્થાપવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. 14 નવી મેડિકલ કોલેજોની સ્થાપના અને સંચાલન માટે 2491 કરોડ 39 લાખ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. અસાધ્ય રોગોની સારવાર માટે 100 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- વર્ષ 2023-2024માં જલ જીવન મિશન હેઠળ 25,350 કરોડ રૂપિયાની બજેટ વ્યવસ્થા પ્રસ્તાવિત છે. વર્ષ 2023-2024 સુધીમાં, આ યોજનાઓ હેઠળ, રાજ્યના તમામ 2.26 કરોડ પરિવારોને કાર્યકારી ઘરગથ્થુ નળ જોડાણો આપીને શુદ્ધ અને શુદ્ધ પીવાનું પાણી પૂરું પાડવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યો છે.
- આગામી વર્ષોમાં રાજ્યમાં 5 આંતરરાષ્ટ્રીય અને 16 સ્થાનિક એરપોર્ટ કાર્યરત થશે, આમ કુલ 21 એરપોર્ટ થશે. રાજ્યમાં 3 આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ કાર્યરત છે. જેવર અને અયોધ્યામાં આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટનું નિર્માણ ચાલી રહ્યું છે. રાજ્યમાં ટૂંક સમયમાં 5 આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ કાર્યરત થશે.
- નાણાકીય વર્ષ 2023-2024માં કાનપુર મેટ્રો રેલ પ્રોજેક્ટ માટે રૂ. 585 કરોડની બજેટ વ્યવસ્થા પ્રસ્તાવિત છે. આગ્રા મેટ્રો રેલ પ્રોજેક્ટ માટે 465 કરોડ રૂપિયાની બજેટ વ્યવસ્થા પ્રસ્તાવિત છે. દિલ્હી-ગાઝિયાબાદ મેરઠ કોરિડોર પ્રાદેશિક રેપિડ ટ્રાન્ઝિટ સિસ્ટમ પ્રોજેક્ટનું નિર્માણ કાર્ય પ્રગતિમાં છે. નાણાકીય વર્ષ 2023-2024માં 1306 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. વારાણસી, ગોરખપુર અને અન્ય શહેરોમાં મેટ્રો રેલ પ્રોજેક્ટના અમલીકરણ માટે 100 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- બુંદેલખંડની વિશેષ યોજના માટે રૂ. 600 કરોડની જોગવાઈનો પ્રસ્તાવ છે. પૂર્વલની વિશેષ યોજનાઓ માટે રૂ. 525 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે.
- રાજ્યની 04 કૃષિ યુનિવર્સિટીઓમાં એગ્રીટેક સ્ટાર્ટઅપ યોજના માટે રૂ. 20 કરોડની જોગવાઈની દરખાસ્ત છે. મહાત્મા બુદ્ધ કૃષિ અને ટેકનોલોજીકલ યુનિવર્સિટી, કુશીનગરની સ્થાપના માટે રૂ. 50 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ કાનપુર, અયોધ્યા, ચાંદા અને મેરઠમાં ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર કામો માટે આશરે રૂ. 35 કરોડની વ્યવસ્થા પ્રસ્તાવિત છે.
- રાજ્યમાં બુંદેલખંડ પ્રદેશમાં નિરાધાર પશુઓની સમસ્યાના ઉકેલ માટે, બુંદેલખંડના દરેક જિલ્લામાં 05-05 ગાય-આશ્રય કેન્દ્રો સ્થાપિત/સક્રિય કરવામાં આવ્યા છે. રખડતા ઢોરની જાળવણી માટે રૂ. 750 કરોડની જોગવાઈની દરખાસ્ત છે. મોટા ગાય સંરક્ષણ કેન્દ્રોની સ્થાપના માટે રૂ. 120 કરોડની જોગવાઈ પ્રસ્તાવિત છે. પશુ રોગ નિયંત્રણ માટે રૂ. 116 કરોડ 52 લાખની જોગવાઈની દરખાસ્ત છે. રાજ્યના ઘેટા-પ્રધાનસભ્ય જિલ્લાઓમાં ઘેટાં ઉછેર યોજના માટે રૂ. 3 કરોડ 44 લાખની જોગવાઈની દરખાસ્ત છે.