નવી દિલ્હી: રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસ (National Farmers Day)) દર વર્ષે 23 ડિસેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ પૂર્વ વડાપ્રધાન ચૌધરી ચરણ સિંહની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે, જેમણે પોતાનું સમગ્ર જીવન ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે સમર્પિત કર્યું હતું. આ દિવસ પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સામાજિક-આર્થિક વિકાસમાં ખેડૂતોના યોગદાનને ઓળખવાનો અને તેમના કલ્યાણ માટે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે. આ વર્ષના ખેડૂત દિવસની થીમ ખેડૂતોને ટકાઉ ખેતી માટે સશક્ત બનાવવાની છે.
ચૌધરી ચરણ સિંહઃ ખેડૂતોના મસીહા
ભારત રત્ન ચૌધરી ચરણ સિંહનો જન્મ 1902માં ઉત્તર પ્રદેશના મેરઠ જિલ્લાના નૂરપુર ગામમાં થયો હતો. ખેડૂત પરિવારમાં જન્મેલા ચરણ સિંહે ભારતના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં ભાગ લીધો હતો અને તે પછી પણ તેઓ ખેડૂતોના પ્રશ્નો માટે સતત સક્રિય રહ્યા હતા. તેમના કાર્યો અને નીતિઓએ તેમને ખેડૂતોના મસીહા તરીકે સ્થાપિત કર્યા. 1967માં પ્રથમ વખત ચરણ સિંહ ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા. આ પહેલા તેમણે મંત્રી રહીને ઘણા વિભાગો સંભાળ્યા હતા. 1970માં ચરણ સિંહ ફરી એકવાર યુપીના મુખ્યમંત્રી બન્યા.
રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસનો ઇતિહાસ
દેશના પાંચમા વડાપ્રધાન ચૌધરી ચરણ સિંહની જન્મજયંતિના અવસરે રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસ (National Farmers Day)ની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. ચૌધરી ચરણ સિંહે 1979 થી 1980 સુધી ભારતના વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. તેમનો કાર્યકાળ ટૂંકો હોવા છતાં તેમણે ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે ઘણી મહત્વની યોજનાઓ બનાવી. તેમની નીતિઓ કૃષિ ક્ષેત્રમાં સ્થિરતા લાવવા અને ખેડૂતોની સમસ્યાઓ દૂર કરવામાં મદદરૂપ હતી. વર્ષ 2001માં, ભારત સરકારે ભૂતપૂર્વ પીએમ ચૌધરી ચરણ સિંહના સન્માનમાં 23 ડિસેમ્બરને રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસ (National Farmers Day) તરીકે જાહેર કર્યો હતો.
ચૌધરી ચરણ સિંહનું યોગદાન
ચૌધરી ચરણ સિંહે ખેડૂતોના અધિકારોની સુરક્ષા માટે હંમેશા સંઘર્ષ કર્યો. 1978 માં તેમણે કિસાન ટ્રસ્ટની સ્થાપના કરી, જેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ગ્રામીણ સમાજને ન્યાયના મહત્વથી વાકેફ કરવાનો અને તેમને એક કરવાનો હતો. તેમના દ્વારા શરૂ કરાયેલી યોજનાઓ અને કાર્યક્રમોએ માત્ર ખેડૂતોની સામાજિક અને આર્થિક સ્થિતિમાં સુધારો કર્યો નથી પરંતુ ભારતીય કૃષિ ક્ષેત્રમાં સ્થિરતા અને પ્રગતિનો માર્ગ પણ મોકળો કર્યો છે.
રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસનું મહત્વ
રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસનો ઉદ્દેશ્ય ભારતીય ખેડૂતોના યોગદાનને ઓળખવાનો અને તેમના જીવનને સુધારવાના પ્રયાસો કરવાનો છે. આ દિવસે, દેશભરમાં વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે, જેમાં ખેડૂતોને નવી તકનીકો અને યોજનાઓ વિશે માહિતી આપવામાં આવે છે. આ દિવસ ખેડૂતોને તેમના પડકારો અને લક્ષ્યોની ચર્ચા કરવાની તક આપે છે. ઉપરાંત, ખેડૂતોના સંઘર્ષને સમજવા અને તેના ઉકેલો શોધવાની દિશામાં આ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આધુનિક વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ઉપયોગ દ્વારા ખેડૂતોને તેમની ઉત્પાદકતા વધારવામાં સહાય પૂરી પાડવી એ પણ આ દિવસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય છે.
