કેન્દ્ર સરકાર 2023-24ના કેન્દ્રીય બજેટમાં કૃષિ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે. ત્રણ વિવાદાસ્પદ ખેત કાયદાઓ સામે એક વર્ષથી આંદોલન ચલાવી રહેલા ખેડૂત સમુદાયને ખુશ કરવાની જરૂર છે તે હકીકતને ધ્યાનમાં લેતા સરકાર સમક્ષ અનેક વિકલ્પો છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ બજેટ રજૂ કરશે. કૃષિ ક્ષેત્રને હંમેશા એક એવા ક્ષેત્ર તરીકે જોવામાં આવે છે જે ઘણી બધી આવક પેદા કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
એક અહેવાલ મુજબ, તે દેશ માટે $800 બિલિયનથી વધુની આવક અને 2031 સુધીમાં $270 બિલિયનથી વધુનું રોકાણ પેદા કરી શકે છે. અહેવાલમાં સૂચવવામાં આવ્યું છે કે સરકારે કૃષિ ક્ષેત્રના આધુનિકીકરણ અને કૃષિ-ટેક સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે ટેક્નોલોજી અપનાવવા માટે સહાયક નીતિઓ રજૂ કરવી જોઈએ.
પીએચડી ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રીએ પણ સૂચનો આપ્યા હતા
આ મહિનાની શરૂઆતમાં બહાર પાડવામાં આવેલા તેના પ્રી-બજેટ મેમોરેન્ડમમાં, ઉદ્યોગ સંસ્થા PHD ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે અર્થતંત્રમાં રોજગાર સર્જન વધારવા માટે કૃષિ અને ખાદ્ય પ્રક્રિયા ક્ષેત્રમાં વધુ સુધારાનું સૂચન કરીએ છીએ.” કૃષિ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, ગ્રામીણ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર લોજિસ્ટિક્સ અને કોલ્ડ ચેઈન સુધારામાં જાહેર રોકાણ જરૂરી છે કારણ કે આ ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગ અને ગ્રામીણ સાહસિકતાના સ્તરને વધારવામાં મદદ કરશે.
આગામી લોકસભા ચૂંટણી પહેલા ખેડૂતોને રીઝવવાના પ્રયાસો
તેણે વધુમાં કહ્યું કે આ વૈશ્વિક કૃષિ અને ખાદ્ય નિકાસમાં તેની ભાગીદારી વધારશે. કૃષિ અને ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઉત્પાદનોની નિકાસ 2021-22માં આશરે $50 બિલિયનના વર્તમાન સ્તરથી વધારીને આગામી ત્રણ વર્ષમાં $100 બિલિયનના સ્તરે પહોંચાડવી જોઈએ. કેન્દ્ર સરકાર પણ ખેડૂતો સાથે તેના સંબંધો સુધારવા માટે ઉત્સુક છે, ખાસ કરીને જ્યારે લોકસભાની ચૂંટણીને માત્ર એક વર્ષ બાકી છે અને આ વર્ષે જ નવ રાજ્યોમાં ચૂંટણી થવાની છે. જુલાઇ 2022 માં, સરકારે લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) પર કાનૂની ગેરંટી સુનિશ્ચિત કરવા માટે નિવૃત્ત કૃષિ સચિવ સંજય અગ્રવાલની આગેવાની હેઠળ એક પેનલની રચના કરી હતી.
ખેડૂત સમુદાય માટે રાહતો આવી શકે છે
નવેમ્બર 2021 માં સરકારે ત્રણ વિવાદાસ્પદ કૃષિ કાયદાઓ રદ કર્યા પછી સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી. ત્રણેય કાયદાઓ રદ કરતી વખતે, કેન્દ્રએ આંદોલનકારી ખેડૂતોને વચન આપ્યું હતું કે તે MSP પર કાનૂની ગેરંટી સુનિશ્ચિત કરવાના મામલાને જોશે. ભારત જેવા કૃષિપ્રધાન દેશમાં ખેડૂતોની મુખ્ય વોટ બેંક હોવાને કારણે સરકાર આગામી બજેટમાં ખેડૂત સમુદાય માટે રાહતો લાવી શકે છે.
