ચંદ્ર મિશનની સફળતા પછી, ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો) સૂર્યનો અભ્યાસ કરવા માટે સંભવતઃ 2 સપ્ટેમ્બરે સૂર્ય મિશનના પ્રક્ષેપણની તૈયારી કરી રહ્યું છે. ‘આદિત્ય-એલ1’ અવકાશયાન સૌર કોરોનાના દૂરસ્થ અવલોકન માટે અને L-1 પર સૌર પવનના સીટુ અવલોકન માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. L1 પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટર દૂર છે. સૂર્યનું અવલોકન કરવા માટેનું તે પ્રથમ સમર્પિત ભારતીય અવકાશ મિશન હશે, જે સ્પેસ એજન્સી ISRO દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. આદિત્ય-એલ1 મિશનનો ધ્યેય એલ-1ની આસપાસની ભ્રમણકક્ષામાંથી સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાનો છે. અવકાશયાન સાત પેલોડ વહન કરશે જે વિવિધ તરંગ બેન્ડમાં ફોટોસ્ફિયર, ક્રોમોસ્ફિયર અને સૂર્યના સૌથી બહારના સ્તરનું અવલોકન કરવામાં મદદ કરશે.
ISROના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, આદિત્ય-L1 એ રાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ સાથે ભાગીદારીમાં સંપૂર્ણ સ્વદેશી પ્રયાસ છે. બેંગલુરુ ખાતેની ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ એસ્ટ્રોફિઝિક્સ (IIA) એ વિઝિબલ એમિશન લાઇન કોરોનાગ્રાફ પેલોડના નિર્માણ માટે અગ્રણી સંસ્થા છે. જ્યારે ઇન્ટર-યુનિવર્સિટી સેન્ટર ફોર એસ્ટ્રોનોમી એન્ડ એસ્ટ્રોફિઝિક્સ, પૂણેએ મિશન માટે સોલર અલ્ટ્રાવાયોલેટ ઇમેજર પેલોડ વિકસાવ્યું છે. આદિત્ય-L1 અલ્ટ્રાવાયોલેટ પેલોડનો ઉપયોગ કરીને અને એક્સ-રે પેલોડનો ઉપયોગ કરીને જ્વાળાઓનું નિરીક્ષણ કરીને કોરોના અને સૌર રંગમંડળ પર માહિતી પ્રદાન કરી શકે છે. પાર્ટિકલ ડિટેક્ટર અને મેગ્નેટોમીટર પેલોડ L-1 ની આસપાસ બાહ્ય ભ્રમણકક્ષા સુધી પહોંચતા ચાર્જ થયેલા કણો અને ચુંબકીય ક્ષેત્ર વિશે માહિતી પ્રદાન કરી શકે છે.
આ અવકાશયાન બેંગ્લોરમાં યુઆર રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટરમાં તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે અને બે અઠવાડિયા પહેલા તે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટામાં ઇસરોના સ્પેસપોર્ટ પર પહોંચ્યું હતું. ISROના એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે, લોન્ચિંગ 2 સપ્ટેમ્બરે થવાની સંભાવના છે. અવકાશયાનને સૂર્ય-પૃથ્વી પ્રણાલીમાં L1 ની આસપાસની બાહ્ય ભ્રમણકક્ષામાં મૂકવાની યોજના છે. ઈસરોએ જણાવ્યું હતું કે L1 પોઈન્ટની આસપાસ બાહ્ય ભ્રમણકક્ષામાં મૂકવામાં આવેલા ઉપગ્રહને કોઈપણ ગ્રહણ કે ગુપ્ત ગ્રહણ વિના સતત સૂર્યને જોવાનો મોટો ફાયદો છે. ઈસરોએ કહ્યું કે આનાથી રિયલ ટાઈમમાં સૌર ગતિવિધિઓનું અવલોકન કરવાનો અને અવકાશના હવામાન પર તેની અસરનો વધુ ફાયદો મળશે.
