અઢાર વર્ષ પહેલાં આમીર ખાને આપણને ‘તારે ઝમીં પર’ આપેલી. હવે એનો બીજો પાર્ટ લઈને આવે છેઃ ‘સિતારે ઝમીં 
પર’. પહેલી ફિલ્મની જેમ આમાં પણ વાત છે જાતમાં વિશ્વાસ કરવાની અને… દરેક બાળકમાં એક અસામાન્ય કહેવાય એવી પ્રતિભા છુપાયેલી હોય જ છે. જરૂર હોય છે એને બહાર કાઢવાની થવા એવી વ્યક્તિની જે એ પ્રતિભા બહાર કાઢી જગ સામે મૂકી આપે. ‘તારે ઝમીં પર’ ફિલ્મમાં એક શિક્ષક સ્લો લર્નર બાળકની અંદર છુપાયેલો કલાકાર બહાર લાવે છે. અહીં રાઈટર દિવ્ય નિધિ શર્મા એક ખંતીલા પ્રશિક્ષકની અને સમાજ જેમને સ્પેશિયલ કહે છે એવાં બાળકોની ટીમની વાત માંડે છે. ટીમ સાથે પ્રશિક્ષકનો સંબંધ એક સંવેદનશીલ બળવા સ્વરૂપે સામે આવે છે.
આશરે બે કલાક ચાળીસ મિનિટની ફિલ્મમાં આમિર ખાન બન્યો છે બાસ્કેટબૉલ કોચ ગુલશન. સ્વકેન્દ્રી, અકડુ અને લાગણીવિહીન ગુલશનના પોતાના જીવનમાં લોચાલાપસી છેઃ તૂટતા વૈવાહિક સંબંધ, અસ્ત થઈ રહેલી કરિયર, અંતરમાં ઘર કરી બેઠેલાં દૈત્યો સાથેની સતત લડાઈ… બાસ્કેટબૉલના કોચ તરીકે ગુલશન કંઈ એવું કરી બેસે છે કે પુલીસ ફરિયાદ થાય છે, કોરટમાં કેસ ચાલે છે. જો કે એ રીઢો ગુનેગાર નથી એટલે અદાલત એને વૉર્નિંગ આપીને છોડી મૂકે છે અને કમ્યૂનિટી સર્વિસ તરીકે ન્યુરોડાયવર્જન્ટ બાળકોની ટીમને બાસ્કેટબૉલનું પ્રશિક્ષણ આપવાની જવાબદારી સોંપે છે. શરૂઆતમાં એને લાગે છે કે આના કરતાં જેલ થઈ હોત સારું થાત.
ઑટીઝમ, ડાઉન સિન્ડ્રોમવાળાં બાળકો ગુલશનને વરઘોડામાં નાચતા જાનૈયા જેવા લાગે છે. ગીત-સંગીત કોઈ બી હોય, જાનૈયા નાચવાના પોતાની રીતે જ. ગુલશનની મુશ્કેલી એ છે કે બીજાની વાતને, બીજાને સમજતાં એને આવડતું નથી. એટલેસ્તો પત્ની સુનીતા (જેનેલિયા દેશમુખ) સાથે સમસ્યા છે. ગુલશનની સ્વાભાવિક અસંગતતા એને જીવનના સાચા તાલ સાથે જોડી આપે છેઃ નવી બાસ્કેટબૉલ ટીમને કોચિંગ આપવાના પ્રવાસ સાથે એની અંતરયાત્રા શરૂ થાય છે. આ બાળકો પાસેથી એને અંદરના ભય, દુઃખ સાથે સામનો કરવાની, બીજાને સમાદર આપવાની, પ્રેમ-અનુકંપાની જ્યોત જગાવવાની પ્રેરણા મળે છે. એક તરફ ટીમનો ટુર્નામેન્ટમાં આગળ વધવાનો પ્રવાસ છે, તો બીજી તરફ ગુલશનની જાતને શોધવા તરફ, સ્વની ઓળખ મેળવવાની યાત્રા છે. ટીમને ટ્રેનિંગ આપતાં આપતાં એ પોતાનું જીવન કેવી રાતે સુખી, સરળ બનાવવું એની ટ્રેનિંગ લેતો જાય છે, એનું પોતાનું ટ્રાન્સફૉર્મેશન થતું જાય છે.
2017માં ‘શુભ મંગલ સાવધાન’ જેવી એક મજેદાર ફિલ્મ આપનાર ડિરેક્ટર આર. એસ. પ્રસન્ના આઠ વર્ષ ફિલ્મ-મેકિંગથી દૂર રહ્યા, પણ એ આ વિષયને પકવી રહ્યા હતા. એમણે ફિલ્મની માવજત એવી રીતે કરી છે કે એક પળે તમે ખડખડાટ હસો છો, તો બીજી પળે તમારી આંખો ભીની થાય છે. ફિલ્મની મને ગમી ગયેલી અનેક વાતોમાંની એક વાત તે એ કે અહીં ન તો કોઈ ઉપદેશ આપવામાં આવ્યો છે કે ન તો નાટકીયવેડા છે. ઑટીઝમ કે ડાઉન સિન્ડ્રોમ વિશેની સમજણ આપવાના ફંદામાં સર્જક પડતા નથી. ફિલ્મનો એકમાત્ર ઉદ્દેશ છે એ સમજાવવાનો કે આપણાથી અલગ હોય એની સાથે કેવી રીતે પેશ આવવું. જેમ કે ફિલ્મમાં એક બાળકને સ્નાન કરવાનો ડર છે. એનો ડર ગુલશન કેવી રીતે કાઢે છે એ ઘણું બધું શીખવી જાય છે. આવા સીન્સ સાવ સહજ અને જીવંત લાગે છે.
આ ફિલ્મ બાળકોનાં દુઃખમાંથી દયા જન્માવતી નથી, પણ આનંદ કરાવતાં કરાવતાં આત્મબોધ આપે છેઃ ફરીથી ઊઠો, કૉફીની સુગંધમાં વસંત અનુભવો, ફૂલોના રંગોમાં વિશ્વાસ રાખો અને ઊગતા સૂર્યને ફરીથી આવકારો, કારણ કે દરેક માણસનું પોતાનું એક નૉર્મલ હોય છે- “હરેક કા અપના નૉર્મલ હોતા હૈ”. કોઈને માટે ન્યુરોડાઈવર્સિટી ઈઝ નૉર્મલ. તમારું નૉર્મલ જુદું, મારું નૉર્મલ જુદું… પણ ઓ હેલ્લો, બંને પોતપોતાની રીતે યોગ્ય છે…
બીજી ગમી ગયેલી વાત એટલે બાળકલાકારોની પસંદગી. આશરે અઢી હજારથી વધુ બાળકોના ટેસ્ટ લેવામાં આવ્યાં. અંતે 10 બાળકોથી બનેલી મુખ્ય ટીમ પસંદ કરવામાં આવી. વર્કશૉપ યોજી એમને તૈયાર કરવામાં આવ્યા. બાળકલાકારો ઉપરાંત બ્રિજેન્દ્ર કાલા, ડૉલી અહલુવાલિયા જેવા દમદાર અભિનેતાઓ મળીને ફિલ્મને સંવેદનશીલ બનાવે છે. જો કે કેન્દ્રમાં છેઃ આમીર ખાન. ગુલશનના જીવનમાં આવેલી સ્થિતપ્રજ્ઞ સ્ત્રી તરીકે જેનિલિયા દેશમુખ સરસ. એ વેરવિખેર થઈ રહેલા ગુલશનને એના લયમાં પાછો લાવવાના પ્રયાસ કરે છે. એનું પાત્ર પણ એ જ મૂલ્ય ધરાવે છેઃ સમજદારી, સહનશીલતા, પ્રેમની શાશ્વતતા.
2007માં આવેલી સ્પેનિશ ફિલ્મ ચૅમ્પિયન્સની રિમેક ‘સિતારે ઝમીન પર’ કહે છેઃ હા, તું પડી ગયો છે… પણ ફરી ઊઠીને દોડતાં શીખ. જીતવું ગૌણ છે, શીખવું મહત્વનું છે.
