ચીન સાથે રેર મિનરલ્સનો સોદો ‘થઈ ગયો’ હોવાનો ટ્રમ્પનો દાવો

અમેરિકા: રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે બુધવારે અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વેપાર કરારની જાહેરાત કરી. આ કરાર હેઠળ ચીન હવે અમેરિકન કંપનીઓને રેર અર્થ મટેરિયલ સપ્લાય કરશે. ટેકનોલોજી સાધનો, સ્માર્ટફોન અને ઇલેક્ટ્રિક કાર માટે રેર અર્થ મટિરિયલ્સ મહત્વપૂર્ણ છે. બદલામાં, US ચીની વિદ્યાર્થીઓને તેમની કોલેજો અને યુનિવર્સિટીઓમાં અભ્યાસ કરવાની મંજૂરી આપશે. ટ્રમ્પે એમ પણ કહ્યું કે નવા સોદાથી અમેરિકાને ટેરિફ એટલે કે આયાત ડ્યૂટીના સંદર્ભમાં 55% લાભ મળી રહ્યો છે, જ્યારે ચીનને ફક્ત 10% લાભ મળશે. જો કે, આ ટેરિફ સિસ્ટમનો સંપૂર્ણ અર્થ શું છે અને તે કેવી રીતે કાર્ય કરશે તે સ્પષ્ટ નથી.

રેર અર્થ મિનરલ્સ શું છે?

  • કુલ 17 રેર અર્થ એલિમેન્ટ છે, જેમાં લેન્થેનમ, નિયોડીમિયમ, પ્રસોડીમિયમ જેવા ખનિજોનો સમાવેશ થાય છે. તે સામાન્ય ખનિજો જેવા દેખાય છે, પરંતુ તેમની પાસે ખાસ ચુંબકીય અને ઇલેક્ટ્રોનિક ગુણધર્મો છે જે તેમને ટેક્નિકલ ઉત્પાદનો માટે આવશ્યક બનાવે છે.
  • આને રેર (દુર્લભ) કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે પૃથ્વીની અંદર ઊંડાણમાં જોવા મળે છે. ઉપરાંત, તેમને કાઢવાની અને શુદ્ધ કરવાની પ્રક્રિયા ખૂબ જટિલ અને ખર્ચાળ છે.
  • રેર અર્થ મિનરલ્સનો ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ (સ્માર્ટફોન, લેપટોપ અને ટેલિવિઝન), ઇલેક્ટ્રિક વાહનો, પવન ટર્બાઇન, સૌર પેનલ અને બેટરી સહિત ઘણી આધુનિક તકનીકો અને ઉદ્યોગોમાં થાય છે.
  • ચીન વિશ્વનો સૌથી મોટો રેર અર્થ મિનરલ્સનો ઉત્પાદક દેશ છે. તે વૈશ્વિક પુરવઠાના લગભગ 60-70% પર નિયંત્રણ રાખે છે. 2023 સુધીમાં, ચીને તેની ખાણકામ અને શુદ્ધિકરણ પ્રક્રિયાઓમાં ભારે રોકાણ કર્યું છે.

ટ્રમ્પ પછી હવે જિનપિંગની મંજૂરીની રાહ

ટ્રમ્પ દ્વારા કરારને મંજૂરી આપ્યા પછી, હવે કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા માટે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગની મંજૂરીની રાહ જોવાઈ રહી છે. અગાઉ, US વાણિજ્ય સચિવ હોવર્ડ લુટનિકે કહ્યું હતું કે બંને દેશો જીનીવામાં અગાઉ થયેલા કરાર અને નેતાઓ વચ્ચેની પરસ્પર વાટાઘાટોને અમલમાં મૂકવા સહમત થયા છે. ચીનના વરિષ્ઠ વેપાર બાબતોના અધિકારી લી ચેંગગેંગે પણ આ વાતનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો.તાજેતરમાં, બંને દેશોના રાષ્ટ્રપતિઓએ ફોન પર વાતચીત કરી હતી, જેનાથી તેમની વચ્ચેનો તણાવ થોડો ઓછો થયો હતો. અગાઉ, બંને એકબીજા પર વેપાર કરારના નિયમો તોડવાનો આરોપ લગાવી રહ્યા હતા. આ વર્ષે મે મહિનામાં સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડમાં યોજાયેલી બેઠકમાં એવું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે એપ્રિલમાં ઉમેરવામાં આવેલા નવા ટેરિફને 90 દિવસ માટે બંધ કરવામાં આવશે અને કેટલાક જૂના નિર્ણયો પણ પાછા ખેંચવામાં આવશે.

લુટનિકે મંગળવારે જણાવ્યું હતું કે આ કરાર રેર અર્થ મિનરલ્સ અને ચુંબક સંબંધિત સમસ્યાઓનું નિરાકરણ લાવશે. તેમણે કહ્યું કે આ માળખું ગયા મહિને જીનીવામાં થયેલા કરારને મજબૂત બનાવે છે. લુટનિકે કહ્યું કે કરારમાં કેટલાક યુએસ નિકાસ પ્રતિબંધો દૂર કરવાની પણ વાત કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું, “અમે આ માળખાને રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ પાસે લઈ જઈશું અને તેમની મંજૂરી પછી તેનો અમલ કરીશું.” બીજી તરફ, ચીન તેને રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ સમક્ષ રજૂ કરશે.

અમેરિકા અને ચીને ટેરિફ ઘટાડવાની જાહેરાત કરી

આ પહેલા 11 મેના રોજ જીનીવામાં અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વેપાર કરાર પર સહમતિ બની હતી. બંને દેશોએ ટેરિફમાં 115% ઘટાડો કરવાની જાહેરાત કરી હતી. જીનીવામાં બંને દેશો વચ્ચે થયેલા કરાર મુજબ, અમેરિકા ચીની માલ પર 30% ટેરિફ લાદશે. ચીન અમેરિકન માલ પર 10% ટેરિફ લાદશે. બંને દેશો વચ્ચે ટેરિફમાં આ ઘટાડો 90 દિવસ માટે કરવામાં આવ્યો છે.

અમેરિકન અધિકારીઓએ કહ્યું હતું- ખાધ ઘટાડવા માટે આ એક સારો સોદો છે

વ્હાઇટ હાઉસે 11 મેના રોજ એક નિવેદનમાં ચીન સાથેના વેપાર કરારની જાહેરાત કરી હતી. જોકે, વ્હાઇટ હાઉસે તે સમયે તેની વિગતો આપી ન હતી. યુએસ અધિકારીઓએ તેને વેપાર ખાધ ઘટાડવા માટેના સોદા તરીકે વર્ણવ્યું, જ્યારે ચીની અધિકારીઓએ કહ્યું કે બંને પક્ષો વચ્ચે એક મહત્વપૂર્ણ સહમતિ થઈ છે અને નવેસરતી આર્થિક વાતચીત શરૂ કરવા પર સહમતિ સધાઈ છે. ગયા મહિને ટ્રમ્પે ચીની માલ પર 145% સુધીનો ટેરિફ લાદ્યો હતો, જેનો જવાબ ચીને પણ યુએસ માલ પર 125% સુધીનો ટેરિફ લાદ્યો હતો, જેના કારણે વિશ્વની બે સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓ વચ્ચેનો 600 અબજ ડોલરનો વાર્ષિક વેપાર વર્ચ્યુઅલ રીતે ઠપ્પ થઈ ગયો હતો.