પેરિસ ઓલિમ્પિક 2024 દરમિયાન બુધવારે (7 ઓગસ્ટ) ભારતીયો માટે નિરાશાજનક સમાચાર સામે આવ્યા. વિનેશ ફોગાટ, જેણે મહિલા કુશ્તીની ફાઇનલમાં પ્રવેશ કરીને પોતાનો સિલ્વર મેડલ નિશ્ચિત કર્યો હતો, તેને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવી હતી.આ સાથે તેનું ઓલિમ્પિક મેડલનું સપનું પણ ચકનાચૂર થઈ ગયું.
વિનેશે આ પેરિસ ઓલિમ્પિકમાં 50 કિગ્રા વજન વર્ગમાં ભાગ લીધો હતો. તેણે મંગળવારે સેમિફાઇનલ જીતી હતી. ત્યાં સુધી તેનું વજન માત્ર 50 કિલો હતું. આ પછી તેને બુધવારે ફાઈનલ રમવાની હતી. ત્યારબાદ નિયમો અનુસાર ફાઈનલ પહેલા વિનેશનું વજન કરવામાં આવ્યું અને તે 100 ગ્રામ વધુ હોવાનું જાણવા મળ્યું.
આ જ કારણ હતું કે વિનેશને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવી હતી. આ સાથે તેનું આ વખતે મેડલ જીતવાનું સપનું પણ અધૂરું રહી ગયું. હવે ચાહકોના મનમાં સવાલ એ છે કે એક જ રાતમાં એવું શું થયું કે વિનેશને બહાર ફેંકી દેવામાં આવી? તમને જણાવીએ રેસલિંગના એ નિયમો વિશે..જેને કારણે વિનેશ ફાઈનલમાં ન રમી શકી.
કુસ્તીમાં વજનનો નિયમ શું છે?
ખરેખર, કુસ્તીમાં વજનની શ્રેણીઓ હોય છે. તેનો અર્થ એ છે કે કુસ્તીબાજને સમાન વજનના કુસ્તીબાજ સામેની મેચમાં લડવાનું હોય છે. જેમ કે વિનેશે 50 કિલો વજન વર્ગમાં ભાગ લીધો હતો. આવી સ્થિતિમાં વિનેશ અને સામેના રેસલર બંનેનું વજન માત્ર 50 કિલો હોવું જોઈએ.યુનાઈટેડ વર્લ્ડ રેસલિંગ (UWW)ને આ રમતમાં નિયમો બનાવવાનો અધિકાર છે.
UWWની કલમ 11 કહે છે – મેચમાં પ્રવેશતા પહેલા ટીમ લીડરને ‘ફાઇનલ એથ્લેટ્સ’નું નામ આપવાનું હોય છે જેઓ મેચમાં લડશે. આ માહિતી અગાઉથી આપવાની રહેશે. દરેક મેચ પહેલા ખેલાડીઓનું વજન કરવામાં આવે છે. મેચના એક દિવસ પહેલા 12 કલાક સુધીમાં વજનની વિગતો સબમિટ કરવાની હોય છે. પોતાની વજન કેટેગરી સિવાય અન્ય વજન કેટેગરીના કુસ્તીબાજો સાથે કોઈ મેચ હોતી નથી.
વજન કરતી વખતે તમે કયા કપડાં પહેરવામાં આવે છે?
નિયમો અનુસાર જે રમતવીર વજન મર્યાદાને અનુરૂપ નથી તેને સ્પર્ધામાં અયોગ્ય ઠેરવવામાં આવે છે. આ સિવાય જો કોઈ એથ્લેટનું પ્રથમ કે બીજી વખત વજન ન થાય તો તેને પણ ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવે છે. તેમજ તેને કોઈપણ રેન્ક આપ્યા વગર છેલ્લા સ્થાને રાખવામાં આવે છે.
વજન કરતી વખતે ‘સિંગલ’ નામનો એક જ પોશાક પહેરવામાં આવે છે. વજનમાં ફક્ત તે જ પહેરવાની છૂટ હોય છે. સ્પર્ધકના નખ પણ વજન દરમિયાન યોગ્ય રીતે કાપેલા હોવા જોઈએ. વજનની પ્રક્રિયા દરમિયાન કુસ્તીબાજ ઈચ્છે તેટલી વખત વજન કરાવી શકે છે.