કારગિલ વિજય દિવસ, દર વર્ષે 26 મી જુલાઈના રોજ ઉજવવામાં આવે છે, તે ભારતના ઇતિહાસમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ દિવસ છે. 1999 ના કારગિલ યુદ્ધ દરમિયાન દેશ માટે બલિદાન આપનારા ભારતીય સૈનિકોની બહાદુરીને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ દેશની સાર્વભૌમત્વની રક્ષા કરતા ભારતીય સૈનિકોની હિંમત અને બલિદાનનું સન્માન કરે છે. આ વર્ષે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી કારગિલ વિજય દિવસની 25મી વર્ષગાંઠમાં હાજરી આપવા 26 જુલાઈએ લદ્દાખના દ્રાસ પહોંચ્યા છે.
કારગિલ વિજય દિવસનો ઇતિહાસ
કારગિલ વિજય દિવસનો ઈતિહાસ 1971ની શરૂઆતમાં ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના યુદ્ધ સાથે જોડાયેલો છે, જેના કારણે પૂર્વ પાકિસ્તાનને ‘બાંગ્લાદેશ’ નામના અલગ દેશ તરીકે બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ પછી પણ બંને દેશો એકબીજા સાથે અથડામણ ચાલુ રાખતા હતા, જેમાં આસપાસના પહાડી વિસ્તારોમાં લશ્કરી ચોકીઓ તૈનાત કરીને સિયાચીન ગ્લેશિયર પર પ્રભુત્વ મેળવવાની લડાઈનો સમાવેશ થાય છે. તેઓએ 1998 માં તેમના પરમાણુ હથિયારોનું પરીક્ષણ પણ કર્યું હતું, જેના કારણે બંને વચ્ચે લાંબા સમયથી દુશ્મનાવટ હતી.
તેથી, શાંતિ અને સ્થિરતા જાળવવા અને તણાવને ઉકેલવા માટે ફેબ્રુઆરી 1999 માં ‘લાહોર ઘોષણા’ પર હસ્તાક્ષર કરીને કાશ્મીર મુદ્દાના દ્વિપક્ષીય શાંતિપૂર્ણ ઉકેલ તરફ આગળ વધવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી.
જ્યારે પાકિસ્તાને નિયંત્રણ રેખા પર કબજો કર્યો હતો
પાકિસ્તાની સૈનિકો અને આતંકવાદીઓ એક નાપાક ચાલમાં ઉત્તર કારગીલમાં નિયંત્રણ રેખા (એલઓસી) ની ભારતીય બાજુમાં ઘૂસણખોરી કરી અને કાશ્મીર અને લદ્દાખ વચ્ચેની કડી તોડવા અને અશાંતિ ફેલાવવા માટે ઉચ્ચ ટેકરીઓ પર કબજો કર્યો.
મે 1999માં જ્યારે ભારતને ઘૂસણખોરીની જાણ થઈ ત્યારે ભારતીય સેનાએ ‘ઓપરેશન વિજય’ શરૂ કરવું પડ્યું અને કારગિલ યુદ્ધ થયું. આ સંઘર્ષ મે થી જુલાઈ 1999 સુધી કાશ્મીરના કારગિલ જિલ્લામાં અને નિયંત્રણ રેખા પર ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ચાલ્યો હતો. લગભગ બે મહિના સુધી દુર્ગમ પર્વતીય વિસ્તારમાં ભીષણ યુદ્ધ ચાલ્યું. ‘ઓપરેશન વિજય’ હેઠળ ભારતીય સેનાએ પાકિસ્તાની ઘૂસણખોરોને હાંકી કાઢવામાં અને ટાઇગર હિલ અને અન્ય વ્યૂહાત્મક સ્થાનો પર સફળતાપૂર્વક કબજો મેળવ્યો.
ભારતીય સૈનિકોએ 26 જુલાઈ 1999ના રોજ ત્રણ મહિનાના સંઘર્ષ બાદ આ જીત હાંસલ કરી હતી. યુદ્ધમાં ભારતની જીત, ભારતીય સૈનિકોની બહાદુરી અને બલિદાનને માન આપવા દર વર્ષે 26 જુલાઈએ કારગિલ વિજય દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
કારગિલ વિજય દિવસનું મહત્વ
કારગિલ વિજય દિવસનું આયોજન પણ રાષ્ટ્રીય એકતા અને દેશભક્તિનું શક્તિશાળી પ્રતીક છે. કારગિલ યુદ્ધે સેનાના સમર્થનમાં ભારતના દરેક ખૂણેથી લોકોને એક કર્યા હતા.
તદુપરાંત, યુદ્ધની બહાદુરી અને બહાદુરીની વાર્તાઓ આવનારી પેઢીઓને પ્રેરણા આપે છે, તેમનામાં રાષ્ટ્ર પ્રત્યે ફરજ અને સમર્પણની ભાવના કેળવે છે. શહીદોના બલિદાનને ભૂલવામાં ન આવે તે માટે કારગીલ વિજય દિવસ પણ ઉજવવામાં આવે છે.
