અમદાવાદઃ સાયન્સ સિટી ખાતે 5-દિવસીય ‘સાયન્સ કાર્નિવલ’ પૂરજોશમાં ચાલી રહ્યો છે ત્યારે મુલાકાતીઓને સાયન્સ સિટી ખાતે ‘નાઇટ સ્કાય ઓબ્ઝર્વેશન પ્રોગ્રામ’માં શુક્ર અને ગુરુના જોડાણને જોવાની પણ તક મળશે. ગુરુ અને શુક્ર આ મહિનામાં દરેક પસાર થતા દિવસો સાથે એકબીજાની નજીક આવી રહ્યા છે. ફેબ્રુઆરી મહિના દરમિયાન સવારનો તારો (શુક્ર ) અને વિશાળ વાયુગ્રહ (ગુરુ ) સૂર્યાસ્ત પછી પશ્ચિમ આકાશમાં ચમકતા રહ્યા છે. આ ગ્રહો દરરોજ સાંજે પશ્ચિમી આકાશમાં નજીક દેખાય છે, કારણ કે તેઓ 1 માર્ચ, 2023 ના રોજ દુર્લભ ગ્રહોના જોડાણ તરફ પ્રયાણ કરી રહ્યા છે.
1લી માર્ચ 2023ની સાંજે, શુક્ર આકાશમાં ગુરુની સૌથી નજીક હશે, અને બે ગ્રહો સાંજના આકાશમાં ચમકતા ઝવેરાત જેવા દેખાશે!
શુક્ર અને ગુરુ ગ્રહો સાથેનું જોડાણ હંમેશા જોવાલાયક હોય છે: ચંદ્ર પછી આ ગ્રહો આકાશમાં રાત્રે દેખાતા સૌથી તેજસ્વી પદાર્થો છે. 1-2 માર્ચ 2023 ના રોજ, આ ગ્રહો સૂર્યાસ્ત પછી તરત જ સાંજે વહેલા, આપણા ચંદ્રના કોણીય કદના અડધા-ડિગ્રીની અંદર ચમકશે.
વહેલી-સાંજના સૂર્યાસ્ત માં ચમકમાં બે તેજસ્વી ગ્રહો એકબીજા સાથે જોડાયેલા અને પશ્ચિમ ક્ષિતિજ તરફ અદભૂત રીતે દેખાશે.
ગુરુ અને શુક્ર દર વર્ષે એક વખત સંયોગ સુધી પહોંચે છે, તેથી આ ઘટના દુર્લભ નથી. જો કે, 2023ની આ ખાસ ઘટના છે કેમ કે તેઓ દાયકાઓ સુધી તેમની સૌથી નજીક દેખાશે.
નાસા અનુસાર, જોડાણ એ એક અવકાશી ઘટના છે જેમાં બે ગ્રહો, એક ગ્રહ અને ચંદ્ર, અથવા એક ગ્રહ અને એક તારો પૃથ્વીના રાત્રિના આકાશમાં એકબીજાની નજીક દેખાય છે, અને સૂર્યમંડળના ગ્રહો વચ્ચે આવું વારંવાર થાય છે કારણ કે તેઓ સૂર્યની આસપાસ સમતલ રીતે ભ્રમણ કરે છે જે સમતલ કક્ષા ગ્રહણ તરીકે ઓળખાય છે.
GUJCOST અને સાયન્સ સિટી રાષ્ટ્રીય વિજ્ઞાન દિવસની ઉજવણી નિમિત્તે પાંચ દિવસીય સાયન્સ કાર્નિવલનું આયોજન કરી રહ્યા છે, ત્યારે સાયન્સ સિટીના વિદ્યાર્થીઓ અને મુલાકાતીઓ માટે રાત્રિ આકાશ દર્શન કાર્યક્રમ મુખ્ય આકર્ષણ બની રહેશે.
રાત્રિના આકાશમાં અન્ય નક્ષત્રો સાથે અર્ધચંદ્રાકાર ચંદ્ર, શુક્ર, ગુરુ અને મંગળને બતાવવા માટે GPS સજ્જ સિસ્ટમ સહિત પાંચ ટેલિસ્કોપની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
તારાઓના અવલોકન ઉપરાંત, ત્યાં રિસોર્સ પર્સન્સ હશે જેઓ વિદ્યાર્થીઓ અને મુલાકાતીઓને આ અવકાશી અજાયબીઓ વિશે સમજાવશે.
શુક્ર એ આકાશમાં સૌથી તેજસ્વી ગ્રહ છે, શુક્ર, સૌરમંડળનો બીજો પૃથ્વીની સૌથી નજીકનો ગ્રહ છે. નાસાના જણાવ્યા અનુસાર શુક્ર પૃથ્વી ગ્રહથી 261 મિલિયન કિમી દૂર છે.
શુક્ર સૂર્યની આસપાસ ફરવા માટે 224.7 પૃથ્વી દિવસ લે છે. જ્યારે ગ્રહો એકબીજાને પકડે છે ત્યારે તે દર 584 દિવસમાં (લગભગ દર 19 મહિને) એક વખત પૃથ્વીની નજીક આવે છે.
સરેરાશ, આ બિંદુએ તે 40 મિલિયન કિમી દૂર છે, જો કે તે 38 મિલિયન કિમી જેટલું નજીક પહોંચી શકે છે.
ગુરુ એ ગ્રહોનો રાજા છે અને ચંદ્રનો રાજા પણ છે (92 ચંદ્ર), અને સૂર્યમંડળનો પાંચમો ગ્રહ, ગુરુ, તેના અંતર હોવા છતાં આકાશમાં તેજસ્વી રીતે ચમકે છે.
ગુરુ પૃથ્વીથી લગભગ 968 મિલિયન કિમી દૂર છે. જ્યારે તે પૃથ્વીની નજીક છે, ત્યારે તે લગભગ 588 મિલિયન કિલોમીટર દૂર છે.
ગુરુ સૂર્યની એક ભ્રમણકક્ષા પૂર્ણ કરવામાં 11.86 પૃથ્વી-વર્ષ લે છે. જેમ જેમ પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ફરે છે, તે દર 399 દિવસમાં એકવાર (લગભગ દર 13 મહિનામાં) ગુરુ સાથે મળે છે.
આ રીતે, જ્યારે બંને ગ્રહો પૃથ્વીની નજીક આવશે, ત્યારે તેઓ એકબીજાથી લગભગ 628 મિલિયન કિમી દૂર હશે.
