અવકાશયાત્રી કલ્પના ચાવલાની જયંતિ, જાણો ભયાનક મોતની ઘટના વિશે

1 ફેબ્રુઆરી, 2003 ના રોજ એક એવો અકસ્માત થયો જેણે આખી દુનિયાને હચમચાવી દીધી. આ અકસ્માત કોલંબિયા સ્પેસ શટલનો અકસ્માત હતો, જેમાં 7 અવકાશયાત્રીઓના મોત થયા હતા. આ સાત અવકાશયાત્રીઓમાં ભારતીય મૂળના અમેરિકન અવકાશયાત્રી કલ્પના ચાવલા પણ હતા. આજે કલ્પના ચાવલાની જન્મજયંતિ છે, તો ચાલો જાણીએ કે તેમનું અવકાશમાં તેમની સાથે શું થયું હતું?

16 જાન્યુઆરી, 2003 એ તારીખ હતી જ્યારે કલ્પના ચાવલાએ કોલંબિયા સ્પેસ શટલ મિશન STS-107 સાથે તેમની બીજી અને છેલ્લી અવકાશ યાત્રા માટે ઉડાન ભરી હતી. તે નાસાના સ્પેસ શટલ પ્રોગ્રામનું 113મું મિશન હતું. આ મિશન દરમિયાન અવકાશયાત્રીઓએ 16 દિવસ સુધી અવકાશમાં 80 થી વધુ વિજ્ઞાન પ્રયોગો કર્યા. જોકે, આ અભિયાનનો અંત 1 ફેબ્રુઆરી 2003ના રોજ દુઃખદ રીતે થયો. શટલ લેન્ડિંગના માત્ર 16 મિનિટ પહેલા ક્રેશ થયું હતું, જેમાં 7 અવકાશયાત્રીઓના મોત થયા હતા.

શટલમાં 7 અવકાશયાત્રીઓ સવાર હતા

ડૉ. કલ્પના ચાવલા (ભારતીય મૂળના અમેરિકન અવકાશયાત્રી)
કર્નલ રિક હસબન્ડ (કમાન્ડર)
કમાન્ડર વિલિયમ મેકકુલ
લેફ્ટનન્ટ કર્નલ માઈકલ એન્ડરસન
કેપ્ટન ડેવિડ બ્રાઉન
કમાન્ડર લાહૌલ ક્લાર્ક
ઇઝરાયલી કર્નલ ઇલાન રેમન

શટલના ભાગો પડવા લાગ્યા

ઉડાન દરમિયાન શટલે અનેક વિજ્ઞાન પ્રયોગો સફળતાપૂર્વક કર્યા. તેઓ પૃથ્વી પર પાછો ફરી રહ્યા હતા ત્યારે ટેકનિકલ ખામીને કારણે તેનું મૃત્યુ થયું. લોન્ચ થયાના 81.7 સેકન્ડ પછી ફ્લાઇટની સમસ્યા શરૂ થઈ. ઇન્સ્યુલેશનને કારણે બાહ્ય ઇંધણ ટાંકી ફાટી ગઈ. આ સમય દરમિયાન અવકાશયાન 2649 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે આગળ વધી રહ્યું હતું અને 20,000 મીટરથી વધુ ઊંચાઈ પર હતું. ઘટના સમયે શટલની ઊંચાઈને કારણે પૃથ્વી પર કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના બની ન હતી. ઇન્સ્યુલેશન ડાબી પાંખની આગળની ધાર પર શટલને અથડાયું. નુકસાન એટલું ગંભીર હતું કે તેના કારણે અવકાશયાનની નીચેની બાજુએ આવેલી થર્મલ પ્રોટેક્શન સિસ્ટમમાં ખામી સર્જાઈ ગઈ. ફ્લોરિડામાં ઉતરાણ કરતી વખતે શટલના ભાગો કેલિફોર્નિયા ઉપર પડવા લાગ્યા. આ પછી તે ટેક્સાસ અને લ્યુઇસિયાના પર સંપૂર્ણપણે વિખેરાઈ ગયું. આ અકસ્માત એટલો ભયંકર હતો કે કોઈ પણ અવકાશયાત્રી બચી શક્યા નહીં.

અકસ્માત પછીનું દ્રશ્ય

અકસ્માત પછી શટલના કાટમાળના ટુકડા ટેક્સાસ અને લ્યુઇસિયાનાના આકાશમાં વિખરાયેલા જોવા મળ્યા. આ ઘટનાનું સ્થાનિક ટીવી સ્ટેશનો પર જીવંત પ્રસારણ કરવામાં આવ્યું હતું અને 80 ટન જ્વલંત કાટમાળ આકાશમાં ઉડતો જોવા મળ્યો હોવાના અહેવાલો બહાર આવ્યા હતા. ટેક્સાસના બોબ મોલ્ટરે નેશનલ પબ્લિક રેડિયોને જણાવ્યું કે તેમણે આકાશમાં શટલ તૂટતું જોયું અને ધુમાડાના ગોટા જોયા. કોલંબિયા શટલ નાસાના સૌથી જૂના શટલમાંનું એક હતું અને તેનો અકસ્માત નાસા માટે મોટો ફટકો હતો.