સદીઓથી માણસોએ અમરત્વ માટે તર્ક વિતર્કમાં, જ્ઞાન વિજ્ઞાનમાં ફાંફા માર્યા છે. જંગલમાં જડીબુટીઓથી લઈને 
સમુદ્રમંથન દ્વારા અમૃત નીકળવાના કિસ્સાઓથી ઈતિહાસ ભરેલો છે. આજે પણ યુવાન રહેવાની ઘેલછાથી જ અબજો રૂપિયાઓથી કોસ્મેટીક અને બ્યુટી ઇન્ડસ્ટ્રીઝ ખડકાયેલી છે.
સુંદરતાની બાબતમાં કોઈ પણ મહિલા કોમ્પ્રોમાઇસ કરવા તૈયાર નથી. જ઼ો તેની પાસે સગવડ હોય તો ડરમેટોલોજીસ્ટ દ્વારા વિવિધ ટ્રીટમેન્ટમાં કે બ્યુટીપ્રોડક્ટ્સને બ્યુટીપાર્લરમાં બેફામ ખર્ચા કરે છે. સગવડતા ના હોય તો છેલ્લે ઠીકરુ ઘસીને કે રસોડામાં મળતી સામગ્રી દ્વારા પણ ચહેરાની ચમક મેળવી જ લે છે. કોઈને ચહેરા પર કડચલી ગમતી નથી, ઉંમરનુ વધવું તે માણસ ના હાથમાં નથી પણ તે ઘડપણમાં પણ યુવાન દેખાય શકે છે. પરંતુ આ યુવાનીને જાળવી રાખતું રહસ્ય શુ છે, શુ છે એ જે તમને તમને 60 ની ઉંમરમાં પણ 35 વર્ષના હોવાનો અનુભવ કરાવી શકે છે. જે તમારા ચહેરાની ફાઈન લાઈનસ અને કડચલીને દૂર કરી વૃદ્ધત્વને રોકી શકે છે. ચાલો જાણીએ દરેક જણમાં આવેલા યુથ પ્રોટીન એટલે કે કોલેજન ને..
કોલેજન એ નેચરલ પ્રોટીન છે જે આપણા શરીરના જુદાજુદા ભાગો, સ્કિન, નખ, વાળ, સ્નાયુઓ, સાંધામાં આવેલ હોય છે. જયારે આપણે ખોરાક લઈએ છીએ ત્યારે આપણા શરીરના કોષો, તેમાંથી અમીનોએસિડ, ઝીંક, કોપર, ઓમેગા 3 જેવા ઘટકો મેળવે છે,અને ફાઇબ્રોબ્લાસ્ટ પ્રોસેસથી કૉલેજન બનાવે છે. આપણા દરેકમાં આ પ્રોટીન આવેલું છે પરંતુ 20 ઉમર બાદ કુદરતી રીતે દર વર્ષે તે 1% ઘટવાની શરૂઆત થઈ જાય છે.કોલેજનએ સ્કિનમાં ચમક, મોઇશ્ચર, અને સ્થિતિસ્થાપકતા માટે જરૂરી છે. જેના ઘટવાથી સ્કિન સૂકી બંને છે, કડચલીઓ પડવાની શરૂ થાય છે. કોલેજન ઘટવાથી સ્કિન તેની સ્થિતિસ્થાપાકતા ગુમાવે છે. આથીજ તેને ‘યુથ પ્રોટીન’ કહેવાય છે.
કોલેજન ઘટવાનુ મુખ્ય કારણ વધતી ઉંમર છે, પરંતુ આ સિવાય પણ ઘણા કારણોને લીધે સ્કિનમાં કોલેજનનું પ્રમાણ ઘટે છે જેમકે સતત સૂર્યપકાશમાં રહેવાથી અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોના સીધા સંપર્કમાં આવાના લીધે કૉલેજન ઘટે છે, ખોરાકમાં સુગરનો વધુ ઉપયોગ, સ્મોકિંગ, પોલ્યૂશન, એન્ટીઓક્સિડેન્ટ યુક્ત ખોરાકના અભાવ, અને સતત માનસિક તાણ જેવા કારણોને લીધે પણ કોલેજન ઘટે છે, અને સ્કીનના કોષો, માસપેશીઓમાં થતાં ડેમેજને રિપેર કરવાની ક્ષમતા ગુમાવે છે. સ્કિન ફિક્કી થવા લાગે છે. પરંતુ કોલેજન સપ્લીમેન્ટ્સ અમુક સમય સુધી લેવાથી સ્કિનની ચમક ફરી મેળવી શકાય છે તેવું ક્લિનકલી સાબિત થયેલું છે. એટલુંજ નહિ,તેનાથી સ્કિન ટોન અને રિંકલ્સ ઘટાડવામાં તે ચમત્કારિક પરિણામો મળે છે.
હાઇલુરોનિક એસિડ
હાઇલુરોનિક એસિડએ કોલેજન બનાવામાં બહુ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. જે સ્કિનને શુષ્કતાથી બચાવે છે. ડરમેટોલોજિસ્ટ દ્વારા થતી સ્કિન ટ્રીટમેન્ટમાં ડર્મલફીલરમાં હાઇલુરોનિક એસિડનો ઉપયોગ થાય છે. જે કોલેજન બનવાની પ્રક્રિયામાં વધારો કરે છે. બજારમાં હાઇલુરોનિક એસિડની અસંખ્ય બ્યુટીપ્રોડક્ટ્સ ઉપલબ્ધ છે..
વિટામિન c
કોલેજન બનવા માટે વિટામિન c ખૂબ જરૂરી છે. વિટામિન c ની ખામીથી સ્કીનમાં જ નહિ પુરા શરીરમાં બીજી ઘણી તકલીફો થઈ શકે છે. ઘા રૂઝાવા માટે વિટામિન c ખૂબ જરૂરી છે. સંતરા, કેપ્સિકમ, બ્રોકોલી, સ્ટ્રોબેરીમાં vit c ભરપૂર માત્રામાં આવેલું છે. આપણું શરીર જાતે vit c બનાવી શકતું ના હોવાથી vit c યુક્ત ખોરાક લેવો ખૂબ જરૂરી છે.
એલો સ્ટીરોલ
એલો સ્ટીરોલ એ એલોવેરા જેલનો અર્ક છે. જે સપ્લિમેન્ટ્સ તરીકે લેવાથી અસખ્ય ફાયદા જોવા મળે છે. એલો સ્ટેરોલના સપ્લીમેન્ટ્સ લેવાથી થોડા સમયમાં જ સ્કિન પર તેની અસર જોવા મળે છે.
જીનસેન્ગ પ્લાન્ટ
જીનસેન્ગ એ વનસ્પતિ છે. તેના મૂળનો ઉપયોગ વર્ષોથી વિવિધ રોગો માટે થતો આવ્યો છે. ઘણીવખત કેન્સર જેવી બીમારીઓમાં દવા તરીકે જીનસેન્ગ મૂળનો ઉપયોગ થાય છે. જીનસેન્ગ પ્લાન્ટના મૂળમાંથી બનાવેલ દવા લેવાથી ડાયરેક્ટ બ્લડ સટ્રીમમાં કોલેજનનુ પ્રમાણ વધવા લાગે છે. આ પ્લાન્ટ બેઝડ કોલેજન છે.
કોલેજન પાઉડર
કોલેજન પેપ્ટાઇડ ના ફોર્મમાં કોલેજનને સીધી રીતે પાઉડર તરીકે લઇ શકાય છે. આ કોલેજન ચિકન, પિગ ફિશના પાર્ટ્સમાંથી બનાવામાં આવે છે. કારણકે આ એનિમલ્સમાં પણ આપણી જેમ ફાઈબ્રોબ્લાસ્ટથી કોલેજન બંને છે, જેનો પાઉડર તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. કોલેજન પાઉડર લેવાથી 4 થી 6 વીકમાં સ્કિનમા ફાઇન લાઇન્સ ઓછી થવા લાગે છે.ઉપરાંત સ્કિન ટાઈટને ચમકીલી બનાવે છે..પરંતુ ઘણી વાર આવી પ્રોડક્ટ બનાવતી કંપનીઓને આના મૂળ સ્ત્રોતની જાણકારી હોતી નથી, કે કોલેજન ક્યાંથી મેળવવા માં આવ્યું છે. એટલે ગમે તે કોલજન પ્રોડક્ટ વાપરતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી ખૂબજ જરૂરી હોય છે.. કારણકે તે જે એનિમલ્સ માંથી બંને છે તે ગ્રાસફેડ હોવા જરૂરી છે, ઉપરાંત તેમાં કોઈ એન્ટિબાયોટિક્સ કે પ્રેસર્વેટિવસનો ઉપયોગ થયો છે કે નહિ તે જાણવું જરૂરી છે. ઘણીવાર તેમાં GMO (જિનેટિકલી મોડીફાઈડ ઓર્ગનિઝમ્સ) નો ઉપયોગ થતો હોય છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે.આથી આવી પ્રોડક્ટ ડૉક્ટરની સલાહ અનુસાર જ લઇ શકાય છે.
આ જાણકારી સ્કિનના સ્ટ્રક્ચર અને તેની જરૂરિયાતને જાણવા માટે હતી બજારમાં vit c, હાઇલુરોનિક એસિડ, કોલૅજનના નામે ઘણી બ્યુટી પ્રોડક્ટસ તથા ટ્રીટમેન્ટસ અવેલેબલ છે. પરંતુ જેમ દરેકની ફિંગર પ્રિન્ટ્સ અલગ હોય છે એવીજ રીતે દરેકની સ્કિન સ્ટ્રક્ચર પણ યુનિક હોય છે. તેથી અમુક સામાન્ય કાળજી ને બાદ કરતાં ડરમેટોલોજિસ્ટની સલાહ અનુસાર જ સપ્લીમેન્ટ્સ લઇ શકાય છે.બાકી એન્ટીઓક્સિડેન્ટ યુક્ત ખોરાક લેવાથી, ખોરાકમાં સુગર નુ પ્રમાણ ઘટાડવાથી, સ્મોકિંગ,ડાયરેક્ટ સનલાઈટ,ઉજાગરા ને બિનજરુરી તાણ થી દૂર રહેવાથી કૉલેજન પ્રોટીનને થતાં નુકસાનથી બચી શકાય છે.
(નવસારીસ્થિત જીજ્ઞા જોગીયા વિજ્ઞાનના સ્નાતક છે. મેડિકલ ક્ષેત્રે નવી જાણકારીઓ-સંશોધનમાં રસ ધરાવવાની સાથે સાથે એ આરોગ્ય, ફેશન, વ્યક્તિતિવ વિકાસ, મહિલાઓના પ્રશ્નો જેવા વિષયો પણ લખતાં રહે છે.)
