હિન્દી હાર્ટલેન્ડના ત્રણ રાજ્યોમાં કોંગ્રેસની હારને કારણે વિપક્ષી છાવણીની વધતી જતી બેચેની વચ્ચે મંગળવારે મળનારી I.N.D.I ગઠબંધનની બેઠક આમાંથી કોઈ રસ્તો કાઢશે અને તૈયારીઓને વેગ આપવા માટે રૂપરેખા નક્કી કરશે. 2024ની લોકસભા ચૂંટણી. બેઠક સંબંધિત રાજકીય ગતિવિધિઓના સંકેતો પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ભાજપને મજબૂત પડકાર આપવા માટે વિપક્ષી પાર્ટીઓમાં સીટોની વહેંચણી પ્રથમ પ્રાથમિકતા છે.
બેઠક વિતરણની રૂપરેખા તૈયાર થઈ જશે
પાંચ રાજ્યોની ચૂંટણી પછીની વાસ્તવિકતાઓને સમજતા કોંગ્રેસ પણ હવે બેઠકોની વહેંચણીની પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવવા માટે લવચીક વલણ અપનાવવાના સંકેત આપી રહી છે. આ સંદર્ભમાં વિપક્ષી ગઠબંધનની ચોથી બેઠકમાં બેઠક વહેંચણીની રૂપરેખા નક્કી કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે. વિપક્ષી ગઠબંધન અને પ્રવક્તાઓની પેનલના સંયુક્ત સચિવાલયની રચનાથી લઈને વિપક્ષી ગઠબંધનના વૈકલ્પિક રાજકીય વર્ણન સુધી નિર્ણાયક નિર્ણયો પણ આ બેઠકમાં લેવામાં આવશે.
ભાજપની જીત બાદ વિપક્ષ સામે નવો પડકાર
વિપક્ષી ગઠબંધન સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર હિન્દી બેલ્ટના ત્રણ રાજ્યોમાં ભાજપની વાપસી બાદ વિપક્ષી છાવણી પાસે હવે લોકસભાની ચૂંટણીમાં મજબૂત પડકાર રજૂ કરવામાં વિલંબનો અંશ પણ બચ્યો નથી. બેઠકોની વહેંચણી અંગે નિર્ણય કર્યા બાદ જ ગઠબંધનની ભાવિ દિશા નક્કર રીતે નક્કી થશે. તેમણે કહ્યું કે કોંગ્રેસ પણ સમજી ગઈ છે કે તેલંગાણામાં જીત તેના માટે પૂરતી નથી. પાર્ટીએ સીટોની વહેંચણીમાં પ્રાદેશિક પક્ષો સાથે લવચીક અને વ્યવહારુ અભિગમ અપનાવવો પડશે.
લોકસભા બેઠકોની વહેંચણી પર વ્યાપક સર્વસંમતિની શક્યતાઓ
ચાર-પાંચ રાજ્યો સિવાય સીટની વહેંચણીમાં કોઈ ખાસ સમસ્યા નથી અને આવી સ્થિતિમાં 19મી ડિસેમ્બરે મળનારી બેઠકમાં લોકસભા સીટની વહેંચણી પર ભારતના નેતાઓ વચ્ચે વ્યાપક સહમતિ બનવાની શક્યતા છે. વિપક્ષી છાવણીમાં સંકલનના પડકારો અંગે સૂત્રએ કહ્યું કે ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, દિલ્હી, પશ્ચિમ બંગાળ અને મહારાષ્ટ્ર સિવાય સીટોની વહેંચણીની સમસ્યા ક્યાંય પણ મોટી અડચણ નથી. સૂત્રએ કહ્યું કે સમાજવાદી પાર્ટીએ ઉત્તર પ્રદેશમાં કોંગ્રેસને માત્ર આઠ સીટોની ઓફર કરી છે, પરંતુ કોંગ્રેસ 22 સીટોની માંગ કરી રહી છે.
આ રાજ્યોમાં અટવાઈ જવાની અપેક્ષા છે
I.N.D.I.A.ના નેતાઓને આશા છે કે SP અને કોંગ્રેસ વચ્ચેના આ પરસ્પર જંગમાં તેઓ મધ્યમ સંખ્યાના કેટલાક ફોર્મ્યુલા પર સહમત થવાનો માર્ગ શોધી કાઢશે. કોંગ્રેસ પણ બિહારમાં સમાન પડકારનો સામનો કરી રહી છે, જ્યાં પાર્ટી 10 બેઠકોની માંગ કરી રહી છે પરંતુ RJD-JDU તેને માત્ર ચાર-પાંચ બેઠકો આપવા માંગે છે. આમ આદમી પાર્ટી દિલ્હી અને પંજાબ બંનેમાં સંકલન માટે દબાણ કરી રહી છે, પરંતુ કોંગ્રેસ પંજાબમાં તેની વિરુદ્ધ તેના રાજ્ય એકમના બળવાખોર વલણને ધ્યાનમાં રાખીને જોખમ લેવા માંગતી નથી. ભારતીય સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, AAP દિલ્હીમાં ભાજપને રોકવા માટે તેનું વલણ નરમ કરી શકે છે, કારણ કે પંજાબમાં ભાજપ સીધી લડાઈમાં નથી. દિલ્હીની સાત બેઠકોમાંથી, AAP ઇચ્છે છે કે કોંગ્રેસ બે બેઠકો પર અને કોંગ્રેસ પોતે પાંચ બેઠકો પર ચૂંટણી લડે, જ્યારે કોંગ્રેસ ઓછામાં ઓછી ત્રણ બેઠકો ઇચ્છે છે.
આ રાજ્યોમાં વિભાજન સરળ બની શકે છે
મહારાષ્ટ્રમાં કોંગ્રેસ અને ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેના વચ્ચે વધુ સીટો પર લડવા માટે જંગ જામ્યો છે. ભત્રીજા અજિત પવારના અલગ થયા પછી પણ શરદ પવારની એનસીપી પોતાની જૂની બેઠકો પર દાવો કરી રહી છે. જો કે, મહારાષ્ટ્રમાં સીટની વહેંચણી માટે લડાઈ ઉત્તર પ્રદેશ અને બિહાર જેવી નથી. પશ્ચિમ બંગાળમાં કોંગ્રેસ અને ડાબેરી પક્ષો વચ્ચે લોકસભા બેઠકોની વહેંચણી થશે. ભાજપને રોકવાની રણનીતિના ભાગરૂપે મમતા બેનર્જીની તૃણમૂલ કોંગ્રેસ એકલા હાથે મેદાનમાં ઉતરશે. ભાજપ કેરળમાં હરીફાઈમાં ન હોવાથી, કોંગ્રેસના નેતૃત્વ હેઠળની યુડીએફ અને સીપીઆઈ(એમ)ની આગેવાની હેઠળની એલડીએફ એકબીજાનો સામનો કરશે. ઝારખંડમાં કોંગ્રેસ-જેએમએમ વચ્ચે સમન્વયમાં કોઈ પડકાર નથી.
એકમાત્ર રસ્તો એક થઈને લડવાનો છે
ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિને હરાવીને સત્તામાં આવેલી કોંગ્રેસ માટે તેલંગાણામાં ગઠબંધનની જરૂર નહોતી. તમિલનાડુમાં કોંગ્રેસ અને ડીએમકેનું ગઠબંધન પહેલાથી જ નક્કી છે. ગુજરાત, કર્ણાટક, હિમાચલ પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, રાજસ્થાન, મધ્ય પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ઓડિશા અને ઉત્તર-પૂર્વના સાતેય રાજ્યોમાં માત્ર કોંગ્રેસ જ ભાજપને સીધો પડકાર આપી શકે તેવી સ્થિતિમાં છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું કે ભારતના પક્ષો પણ જાણે છે કે લોકસભા ચૂંટણીમાં સાથે મળીને લડવા સિવાય કોઈ વિકલ્પ બચ્યો નથી, તેથી મંગળવારની બેઠકમાં બેઠક વહેંચણીની રૂપરેખા પર સર્વસંમતિ સધાય તેવી શક્યતાઓ છે.