ભારતના ચંદ્રયાન-3 એ ચંદ્ર વિશે માહિતી આપવાનું શરૂ કરી દીધું છે. વિક્રમ લેન્ડર અને રોવર પ્રજ્ઞાન પરના તમામ સાધનો યોગ્ય રીતે કામ કરી રહ્યા છે. લેન્ડર વિક્રમે ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન શોધી કાઢ્યું છે. ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ X પર આ અપડેટ શેર કર્યું છે. ઈસરોએ જણાવ્યું કે ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન જાણવા માટે લેન્ડર વિક્રમ પર લુનર સરફેસ થર્મોફિઝિકલ એક્સપેરીમેન્ટ (ChaSTE) પેલોડથી પ્રથમ અવલોકન કરવામાં આવ્યું હતું. ISRO એ સમજાવ્યું કે પ્રસ્તુત ગ્રાફ ચંદ્રની સપાટી અથવા વિવિધ ઊંડાણો પર સપાટીના તાપમાનમાં તફાવત દર્શાવે છે, જે તપાસ દરમિયાન નોંધવામાં આવ્યું હતું. ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ વિશે આ પ્રકારની પ્રથમ માહિતી છે. તેનો વિગતવાર અભ્યાસ હજુ ચાલુ છે. ISRO દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ગ્રાફમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે જેમ જેમ ChaSTE પેલોડ ઊંડાઈ તરફ આગળ વધે છે તેમ ચંદ્રની સપાટીના તાપમાનમાં વધઘટ જોવા મળે છે.
Chandrayaan-3 Mission: First observations from the ChaSTE (Chandra’s Surface Thermophysical Experiment) payload onboard Vikram Lander: ISRO
The presented graph illustrates the temperature variations of the lunar surface/near-surface at various depths, as recorded during the… pic.twitter.com/PeOi0XQCrf
— ANI (@ANI) August 27, 2023
વિક્રમ લેન્ડર પરનું ChaSTE દક્ષિણ ધ્રુવની આસપાસ ચંદ્રની ઉપરની જમીનનું તાપમાન માપે છે. તેની મદદથી ચંદ્રની સપાટીનું થર્મલ ગણિત સમજી શકાય છે. ChaSTE પેલોડ એ તાપમાનની તપાસ છે, જે નિયંત્રિત એન્ટ્રી મિકેનિઝમની મદદથી 10 સે.મી.ની ઊંડાઈ સુધી પહોંચી શકે છે. પેલોડમાં 10 વિવિધ તાપમાન સેન્સર છે. ISRO દ્વારા શેર કરવામાં આવેલો ગ્રાફ વિવિધ ઊંડાણો પર નોંધાયેલ ચંદ્રની સપાટી અથવા નજીકની સપાટીના તાપમાનમાં તફાવત દર્શાવે છે. ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર આ પ્રથમ તપાસ છે. ભારત આમ કરનાર પ્રથમ દેશ બની ગયો છે.
વિક્રમ લેન્ડર પરના ChaSTE પેલોડમાંથી આપણે શું શીખ્યા
- ઈસરો દ્વારા શેર કરાયેલા ગ્રાફ મુજબ, ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન 50 ડિગ્રી સેલ્સિયસ છે.
- જેમ જેમ આપણે ઊંડા જઈએ છીએ તેમ તાપમાન ઝડપથી ઘટે છે. 80 મીમીની અંદર ગયા પછી, તાપમાન -10 ડિગ્રી સુધી ઘટી જાય છે.
- બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, એવું લાગે છે કે ચંદ્રની સપાટી ગરમી જાળવી રાખવામાં સક્ષમ નથી.