નવી દિલ્હીઃ રશિયાએ અફઘાનિસ્તાનની તાલિબાન સરકારને ઔપચારિક માન્યતા આપી દીધી છે. રશિયાના વિદેશ મંત્રાલયે પુષ્ટિ કરી હતી કે તેણે તાલિબાન દ્વારા મોકલાયેલા નવા રાજદૂતના ઔપચારિક દસ્તાવેજો સ્વીકારી લીધા છે. રશિયા દુનિયાનો પહેલો એવો દેશ બન્યો છે, જેણે તાલિબાન સરકારને ઔપચારિક રીતે માન્યતા આપી છે.
મંત્રાલયે જણાવ્યું છે કે અફઘાનિસ્તાન સાથે મજબૂત સંબંધોની શક્યતાઓ છે. મોસ્કોએ વધુમાં કહ્યું છે કે તે કાબુલ સરકાર સાથે આતંકવાદવિરોધી લડત, ડ્રગ્સની તસ્કરી અને સુરક્ષા જેવા મુદ્દાઓ પર સહકાર આપે છે. આ ઉપરાંત, ઊર્જા, કૃષિ, પરિવહન અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર જેવાં ક્ષેત્રોમાં વેપારના મોટા અવસરો પણ મહત્વપૂર્ણ ગણાવ્યા છે.
2021થી અફઘાનિસ્તાનની સત્તામાં છે તાલિબાન
, તાલિબાનના વિદેશ મંત્રી આમિર ખાન મુત્તાકીએ આ નિર્ણયને “સાહસિક પગલું” ગણાવ્યું છે અને આશા વ્યક્ત કરી છે કે અન્ય દેશો પણ આનું અનુસરણ કરશે. જોકે અત્યાર સુધીમાં કોઈ પણ દેશે તાલિબાનને ઔપચારિક માન્યતા આપી નથી.
2021માં અમેરિકા દ્વારા અફઘાનિસ્તાનમાંથી સૈન્ય પાછું ખેંચ્યા પછી તાલિબાને અફઘાનિસ્તાનની સત્તા હસ્તગત કરી હતી. ત્યારથી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તાલિબાન અલગ પડ્યું છે. જોકે કેટલાક દેશોએ માન્યતાની દિશામાં પગલાં ભર્યાં છે જેમ કે ચીન, સંયુક્ત આરબ અમીરાત, પાકિસ્તાન અને ઉઝબેકિસ્તાન – જેમણે કાબુલમાં પોતાના રાજદૂતોની નિમણૂક કરી છે, પણ હજુ સુધી ઔપચારિક માન્યતા આપી નથી.
રશિયાનો આ નિર્ણય તાલિબાન માટે એક મોટી કૂટનૈતિક જીત તરીકે જોવામાં આવી રહ્યો છે. રશિયાએ 2003માં તાલિબાનને આતંકી સંગઠન જાહેર કર્યું હતું, પણ એપ્રિલ 2024માં આ પ્રતિબંધ હટાવી દેવામાં આવ્યો. રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને પહેલેથી જ કહી દીધું છે કે તાલિબાન હવે આતંકવાદવિરોધી સહકાર આપી રહ્યો છે.
2022થી તાલિબાન શાસિત અફઘાનિસ્તાન રશિયાથી તેલ, ગેસ અને ઘઉંની આયાત કરે છે. માર્ચ 2024માં રશિયાના એક કોન્સર્ટ હોલ પર ઈસ્લામિક સ્ટેટના હુમલામાં 149 લોકો માર્યા ગયા હતા. અમેરિકાએ દાવો કર્યો હતો કે આ હુમલાની પાછળ અફઘાનિસ્તાન સ્થિત ISIS-K સંગઠન જવાબદાર છે. આ ઘટનાને પગલે રશિયા માટે અફઘાનિસ્તાન સાથે સહકાર વધુ વ્યૂહાત્મક રીતે જરૂરી બની ગયો છે.
