ન્યુઝીલેન્ડના વડા પ્રધાન ક્રિસ્ટોફર લક્સન દ્વિપક્ષીય વેપાર અને આર્થિક સંબંધોને મજબૂત બનાવવા માટે રવિવારે પાંચ દિવસની મુલાકાતે ભારત પહોંચ્યા છે. સોમવારે તેમણે ‘રાયસીના ડાયલૉગ’ના ઉદ્ઘાટન સત્રમાં મુખ્ય અતિથિ તરીકે હાજરી આપી. આ પહેલા બંને દેશોએ વ્યાપક અને પરસ્પર ફાયદાકારક ભારત-ન્યુઝીલેન્ડ મુક્ત વેપાર કરાર માટે વાટાઘાટો શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી.
દ્વિપક્ષીય પાસાઓ પર વિગતવાર ચર્ચા થઈ
પીએમ મોદી અને ન્યુઝીલેન્ડના પીએમ ક્રિસ્ટોફર હૈદરાબાદ હાઉસ ખાતે મળ્યા. આ પછી પ્રેસ મીટિંગમાં પીએમ મોદીએ કહ્યું કે લક્સન લાંબા સમયથી ભારત સાથે જોડાયેલા છે. આપણે બધાએ જોયું કે તેઓએ હોળીના રંગોમાં રંગાઈને કેવી રીતે ઉત્સવનું વાતાવરણ બનાવ્યું. ભારતીય મૂળના લોકો પ્રત્યેનો તેમનો પ્રેમ એ હકીકત પરથી પણ જોઈ શકાય છે કે તેમની સાથે એક સમુદાય પ્રતિનિધિમંડળ પણ ભારત આવ્યું છે. અમારા માટે આનંદની વાત છે કે તેઓ રાયસીના ડાયલોગના મુખ્ય મહેમાન છે. આજે આપણે આપણા દ્વિપક્ષીય પાસાઓ પર વિગતવાર ચર્ચા કરી. અમે અમારી સંરક્ષણ અને સુરક્ષા ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવાનો નિર્ણય લીધો છે. સંરક્ષણ ઉદ્યોગમાં પરસ્પર સહયોગ માટે એક રોડમેપ પણ બનાવવામાં આવશે. આપણા નૌકાદળો હિંદ મહાસાગરમાં સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે. ન્યુઝીલેન્ડનું લશ્કરી જહાજ બે દિવસમાં મુંબઈમાં બંદરે પહોંચવાનું છે.
મુક્ત વેપાર કરાર પર ચર્ચા
બંને દેશો વચ્ચે પરસ્પર ફાયદાકારક મુક્ત વેપાર કરાર પર વાટાઘાટો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આનાથી પરસ્પર વેપાર અને રોકાણની સંભાવના વધશે. મને વિશ્વાસ છે કે પ્રધાનમંત્રી સાથે આવેલા મોટા પ્રતિનિધિમંડળને ભારતમાં નવી શક્યતાઓ જોવા અને સમજવાની તક મળશે. ક્રિકેટ હોય કે હોકી, કે પર્વતારોહણ, બંને દેશો વચ્ચે જૂના રમત સંબંધો છે. અમે રમતગમત વિજ્ઞાન, મનોવિજ્ઞાન અને દવામાં પણ સહયોગ પર ભાર મૂક્યો છે. વર્ષ 2026 માં બંને દેશો વચ્ચે રમતગમત સંબંધોના 100 વર્ષની ઉજવણી કરવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. UPI કનેક્ટિવિટી, ડિજિટલ વ્યવહારો અને પ્રવાસન વધારવા પર પણ ભાર મૂકવામાં આવશે. શિક્ષણ ક્ષેત્રે આપણા જૂના સંબંધો છે. અમે ન્યુઝીલેન્ડની યુનિવર્સિટીઓને ભારતમાં કેમ્પસ ખોલવા આમંત્રણ આપીએ છીએ.
આતંકવાદ સામે બંને દેશો એક થયા
પીએમ મોદીએ ઉમેર્યુ કે અમે બંને આતંકવાદ વિરુદ્ધ એકમત છીએ. 15 માર્ચ 2019નો ક્રાઇસ્ટચર્ચ આતંકવાદી હુમલો હોય કે 26 નવેમ્બર 2008નો મુંબઈ હુમલો, કોઈપણ સ્વરૂપમાં આતંકવાદ અસ્વીકાર્ય છે. આતંકવાદી હુમલાના દોષિતો સામે કડક કાર્યવાહી જરૂરી છે. અમે આતંકવાદીઓ, અલગતાવાદીઓ અને કટ્ટરપંથીઓ સામે સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છીએ. આ સંદર્ભમાં અમે ન્યુઝીલેન્ડમાં કેટલાક ગેરકાયદેસર તત્વો દ્વારા ભારત વિરોધી પ્રવૃત્તિઓ અંગે અમારી ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. અમને વિશ્વાસ છે કે આ બધા ગેરકાયદેસર તત્વો સામે અમને ન્યુઝીલેન્ડ સરકારનો ટેકો મળતો રહેશે. અમે બંને એક મુક્ત, ખુલ્લા, સુરક્ષિત અને સમૃદ્ધ ઈન્ડો-પેસિફિકને સમર્થન આપીએ છીએ. અમે વિસ્તરણવાદમાં નહીં, પરંતુ વિકાસની નીતિમાં માનીએ છીએ.
20 માર્ચ સુધી ભારત પ્રવાસ
દિલ્હી એરપોર્ટ પર કેન્દ્રીય મંત્રી એસ. પી. સિંહ બઘેલે લક્સનનું સ્વાગત કર્યું. ન્યુઝીલેન્ડના વડા પ્રધાન સાથે આવેલા પ્રતિનિધિમંડળમાં મંત્રીઓ, સાંસદો, અગ્રણી ઉદ્યોગપતિઓ અને ભારતીય સમુદાયના કેટલાક અગ્રણી લોકોનો સમાવેશ થાય છે. લક્ઝન 16 થી 20 માર્ચ દરમિયાન વડા પ્રધાન તરીકે ભારતની તેમની પહેલી મુલાકાતે છે. “હું વધુ વ્યાપક આર્થિક ભાગીદારી ઇચ્છું છું અને જોઈએ છીએ કે આપણે તેને કેવી રીતે આગળ લઈ જઈ શકીએ,” લક્સને ગયા અઠવાડિયે કહ્યું હતું. “હું એ હકીકત માટે પ્રતિબદ્ધ છું કે આપણે ભારત સાથેના વેપાર સંબંધોમાં મોટો ફેરફાર લાવીશું,” તેમણે કહ્યું.
