શું તમારા મનમાં ક્યારેય પ્રશ્ન થયો છે કે જ્યારે વડાપ્રધાન 15 ઓગસ્ટે લાલ કિલ્લા પરથી ધ્વજ ફરકાવે છે તો 26 જાન્યુઆરીએ પ્રજાસત્તાક દિવસ પર શા માટે ધ્વજ ફરકાવતા નથી. આ દિવસે પીએમને બદલે રાષ્ટ્રપતિ શા માટે ધ્વજ ફરકાવે છે? જો તમે આ વિશે જાણતા નથી, તો ચાલો તમને જણાવીએ કે તેની પાછળનું કારણ શું છે.
ભારત આ વખતે પોતાનો 74મો ગણતંત્ર દિવસ ઉજવવા જઈ રહ્યું છે. આ દિવસ 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ બનેલા ભારતના બંધારણના અમલમાં આવવાની યાદમાં છે. 1950 ના બંધારણ સાથે, દેશ સત્તાવાર રીતે ભારતીય પ્રજાસત્તાક તરીકે જાણીતો બન્યો. આ દિવસે રાજધાની દિલ્હીમાં એક વિશાળ પરેડનું આયોજન કરવામાં આવે છે અને બંધારણીય વડા રાષ્ટ્રપતિ ધ્વજ ફરકાવે છે.
વડાપ્રધાન કેમ તિરંગો ફરકાવતા નથી
જ્યારે આપણા દેશને 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ આઝાદી મળી ત્યારે બંધારણના અભાવે ભારતના વડા પ્રધાન હતા. આ દિવસે વડાપ્રધાન પંડિત જવાહરલાલ નેહરુએ લાલ કિલ્લા પરથી પ્રથમ વખત ધ્વજ ફરકાવ્યો હતો. ત્યારથી, 15 ઓગસ્ટના રોજ, વડા પ્રધાન હંમેશા લાલ કિલ્લા પરથી ધ્વજ ફરકાવે છે. તે જ સમયે, ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા હતા અને રાષ્ટ્રપતિને દેશના પ્રથમ નાગરિક માનવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે ત્યારથી અત્યાર સુધી રાષ્ટ્રપતિ 26 જાન્યુઆરીએ તિરંગો ફરકાવે છે.
26 જાન્યુઆરી અને 15 ઓગસ્ટના રોજ ધ્વજવંદન વચ્ચેનો તફાવત
ભારતમાં, 26 જાન્યુઆરી અને 15 ઓગસ્ટ આ બે ખાસ દિવસોમાં ત્રિરંગો લહેરાવવામાં આવે છે. અમે તમને કહ્યું કે શા માટે વડાપ્રધાન 26 જાન્યુઆરીએ તિરંગો ફરકાવતા નથી. હવે આપણે સમજીએ કે સ્વતંત્રતા દિવસ અને પ્રજાસત્તાક દિવસ પર ધ્વજ ફરકાવવામાં શું તફાવત છે. સ્વતંત્રતા દિવસના અવસરે, ધ્વજને દોરડા વડે નીચેથી ખેંચીને ઉપર લેવામાં આવે છે, પછી ફરકાવવામાં આવે છે અને ફરકાવવામાં આવે છે. તેને ધ્વજવંદન કહેવામાં આવે છે. બીજી તરફ, પ્રજાસત્તાક દિવસના દિવસે, ધ્વજ ઉપર બાંધેલો રહે છે, જે ફરકાવાય છે અને ફરકાવવામાં આવે છે. બંધારણમાં તેને ફ્લેગ અનફર્લિંગ કહેવામાં આવે છે.
