વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ વિદેશ મંત્રી માઈક પોમ્પિયોના નિવેદન પર પ્રતિક્રિયા આપી છે કે તેમણે તેમના સમકક્ષ સુષ્મા સ્વરાજને ક્યારેય ‘મહત્વપૂર્ણ રાજકીય વ્યક્તિ’ તરીકે જોયા નથી. એસ જયશંકરે કહ્યું, “મેં પોમ્પિયોના પુસ્તકમાં સુષ્મા સ્વરાજનો ઉલ્લેખ કરતા એક ભાગ જોયો છે. હું હંમેશા તેમને ખૂબ માન આપું છું અને તેમની સાથે ખૂબ જ ગાઢ અને સૌહાર્દપૂર્ણ સંબંધો હતા. હું તેમના માટે વપરાતી અપમાનજનક પરિભાષાની નિંદા કરું છું.તેમના પુસ્તક ‘નેવર ગીવ એન ઈંચ: ફાઈટીંગ ફોર ધ અમેરિકા આઈ લવ’માં પોમ્પિયોએ સુષ્મા સ્વરાજનું વ્યંગાત્મક શબ્દોમાં વર્ણન કર્યું છે.
તમે કોની સાથે કામ કર્યું?
સુષ્મા સ્વરાજ નરેન્દ્ર મોદીની સરકારના પ્રથમ કાર્યકાળમાં મે 2014 થી મે 2019 સુધી ભારતના વિદેશ મંત્રી હતા. ઓગસ્ટ 2019માં તેમનું અવસાન થયું. પોમ્પિયો (59) તેમના પુસ્તકમાં લખે છે, “ભારત તરફ, મારા સમકક્ષ, સુષ્મા સ્વરાજ, ભારતીય વિદેશ નીતિ ટીમમાં મુખ્ય વ્યક્તિ ન હતા. તેના બદલે મેં PM મોદીના નજીકના વિશ્વાસુ NSA અજીત ડોભાલ સાથે વધુ નજીકથી કામ કર્યું.
જયશંકરને શા માટે શ્રેષ્ઠ કહેવામાં આવ્યા?
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના પ્રમુખપદ દરમિયાન પોમ્પિયો 2017 થી 2018 સુધી તેમના વહીવટમાં CIA ડિરેક્ટર હતા અને ત્યારબાદ 2018 થી 2021 સુધી રાજ્ય સચિવ હતા. તેમણે કહ્યું, “મારા અન્ય ભારતીય સમકક્ષ સુબ્રમણ્યમ જયશંકર હતા. મે 2019 માં, અમે ભારતના નવા વિદેશ મંત્રી તરીકે ‘J’ નું સ્વાગત કર્યું. હું વધુ સારા પ્રતિરૂપ માટે પૂછી શક્યો ન હોત. મને આ વ્યક્તિ ગમે છે. તે જે સાત ભાષાઓ બોલે છે તેમાંની એક અંગ્રેજી છે અને તે મારા કરતાં વધુ સારી છે.” પોમ્પીયો 2024ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડવાની શક્યતાઓ શોધી રહ્યા છે.
મુત્સદ્દીગીરીનો આધાર કેમ બનાવ્યો?
પોમ્પિયોએ તેમના પુસ્તકમાં એમ પણ કહ્યું છે કે અમેરિકાની ભારતની ઉપેક્ષા બંને પક્ષોની દાયકાઓ જૂની નિષ્ફળતા છે. તેમણે કહ્યું, “અમે કુદરતી સાથી છીએ કારણ કે અમે લોકશાહી, સામાન્ય ભાષા, લોકોના સંબંધો અને ટેકનોલોજીનો ઇતિહાસ શેર કરીએ છીએ. ભારત અમેરિકન બૌદ્ધિક સંપદા અને ઉત્પાદનોની ઉચ્ચ માંગ ધરાવતું બજાર પણ છે. આ પરિબળો તેમજ દક્ષિણ એશિયામાં તેના વ્યૂહાત્મક સ્થાનને કારણે, મેં ચીનના આક્રમણનો સામનો કરવા માટે ભારતને મારી મુત્સદ્દીગીરીનો આધાર બનાવ્યો.
