- મોંઘી ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓને કારણે છૂટક ફુગાવો 7%ને પાર
- ટામેટાં સહિતની ખાદ્ય ચીજોના ભાવમાં ભારે વધારો
- જુલાઈમાં ખાદ્ય ફુગાવાનો દર 11.51 ટકા હતો
ટામેટાં સહિતની ખાદ્ય ચીજોના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થવાને કારણે જુલાઈ 2023માં છૂટક ફુગાવાનો દર ફરીથી વધીને 7 ટકાને વટાવી ગયો છે, જે લાંબી છલાંગ લગાવી રહ્યો છે. CPI ફુગાવો જુલાઈમાં વધીને 7.44 ટકા થયો છે, જે જૂન 2023માં 4.81 ટકા હતો. આંકડા મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આંકડા મુજબ ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓના મોંઘવારી દરમાં ભારે વધારો થયો છે. જુલાઈમાં ખાદ્ય ફુગાવાનો દર 11.51 ટકા હતો જે જૂનમાં 4.49 ટકા હતો. જુલાઈ મહિનામાં છૂટક ફુગાવો વધીને 7.44% થયો છે. ખાદ્યપદાર્થો, ખાસ કરીને શાકભાજી મોંઘા થવાને કારણે મોંઘવારી વધી છે. જૂનમાં છૂટક ફુગાવો 4.81% હતો. જ્યારે મે મહિનામાં તે ઘટીને 4.25%ના 25 મહિનાના નીચલા સ્તરે આવી ગયો હતો. જુલાઈમાં કન્ઝ્યુમર ફૂડ પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ (CPI) વધીને 11.51% થયો છે. જૂનમાં તે 4.49% હતો જ્યારે મે મહિનામાં તે 2.96% હતો. આ ઇન્ડેક્સ ખાદ્ય ચીજોના ભાવમાં વધારો અને ઘટાડો દર્શાવે છે. CPI બાસ્કેટમાં ખાદ્ય સામગ્રીનો હિસ્સો લગભગ અડધો છે. જુલાઈમાં ફુગાવો આરબીઆઈની 6%ની ઉપલી સહનશીલતા મર્યાદાને વટાવી ગયો છે.
- શહેરી ફુગાવો જૂનમાં 4.96% થી વધીને 7.20% થયો
- ગ્રામીણ ફુગાવો જૂનમાં 4.72% થી વધીને 7.63% થયો છે
ફુગાવા અંગે ચિંતા અને અનિશ્ચિતતા યથાવત
જુલાઈમાં યોજાયેલી નાણાકીય નીતિની બેઠક વિશે માહિતી આપતા RBI ગવર્નરે કહ્યું હતું કે મોંઘવારી અંગે ચિંતા અને અનિશ્ચિતતા હજુ પણ યથાવત છે. આરબીઆઈના અંદાજ મુજબ નાણાકીય વર્ષ 2023-24 (FY24) માં ફુગાવો 4% થી ઉપર રહેવાની સંભાવના છે. RBIએ FY24 માટે ફુગાવાનો અનુમાન 5.1% થી વધારીને 5.4% કર્યો છે.
CPI શું છે?
ગ્રાહક તરીકે તમે અને અમે છૂટક બજારમાંથી માલ ખરીદીએ છીએ. કન્ઝ્યુમર પ્રાઈસ ઈન્ડેક્સ એટલે કે સીપીઆઈ તેની સંબંધિત કિંમતોમાં થતા ફેરફારો દર્શાવવાનું કામ કરે છે. CPI એ સામાન અને સેવાઓ માટે અમે જે સરેરાશ કિંમત ચૂકવીએ છીએ તે માપે છે. ક્રૂડ ઓઈલ, કોમોડિટીની કિંમતો, ઉત્પાદિત ખર્ચ સિવાય, અન્ય ઘણા પરિબળો છે જે છૂટક ફુગાવાના દરને નિર્ધારિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. લગભગ 300 વસ્તુઓ એવી છે જેના આધારે છૂટક ફુગાવાનો દર નક્કી કરવામાં આવે છે.
ફુગાવો કેવી રીતે અસર કરે છે?
ફુગાવાનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે જો ફુગાવાનો દર 7% છે, તો 100 રૂપિયાની કમાણી માત્ર 93 રૂપિયાની થશે. એટલા માટે રોકાણ ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને કરવું જોઈએ. અન્યથા તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે.
RBI ફુગાવાને કેવી રીતે નિયંત્રિત કરે છે?
ફુગાવો ઘટાડવા માટે બજારમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડવામાં આવે છે. આ માટે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) રેપો રેટમાં વધારો કરે છે. જેમ કે આરબીઆઈએ એપ્રિલ અને જૂનમાં રેપો રેટ ન વધારવાનો નિર્ણય લીધો હતો. અગાઉ RBIએ રેપો રેટમાં સતત 6 વખત વધારો કર્યો હતો. RBIએ ફુગાવાના અનુમાનમાં પણ ઘટાડો કર્યો હતો.
