નવી દિલ્હી: અવકાશકલાપ્રેમી ભારતીય શણમુગમ સુબ્રમણ્યમે ચેન્નાઈમાં પોતાની ‘પ્રયોગશાળા’ માં બેઠાં બેઠાં ચંદ્રયાન -2 ના લેન્ડર વિક્રમના અવશેષો શોધતાં નાસા અને ઇસરો બંનેને પાછળ છોડી દીધા હોવાના અહેવાલો વચ્ચે ઇસરોના વડાની અગત્યની સ્પષ્ટતા સામે આવી છે. યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસા દ્વારા અવકાશયાનની પરિક્રમા કરનારી છબીઓની મદદથી શણમુગમે ચંદ્રની સપાટી પર તૂટી પડેલાં વિક્રમ લેન્ડરની એક તસવીર બહાર પાડી હતી અને એવું માન્યું હતું કે સુબ્રમણ્યમનું સ્થાન આ શોધ માટે વિશેષ છે. સુબ્રમણ્યમ મિકેનિકલ એન્જિનિયર અને એપ્લિકેશન ડેવલપર છે.
જો કે આ સંદર્ભે પ્રતિક્રિયા આપતો ઇસરોના વડાએ કહ્યું હતું કે આ ભંગાર અમને મળી ચૂક્યો છે.
મંગળવારે ઇસરોના વડા કે સીવાને કહ્યું, ‘આપણા પોતાના ઓર્બિટરને વિક્રમ લેન્ડર મળી ચૂક્યું છે. અમે તેની જાહેરાત અમારી વેબસાઇટ પર પણ કરી હતી. તમે બેક જઈને પણ જોઈ શકો છો.
સુબ્રમણ્યમે બહુ ઓછા ટૂલ્સની મદદથી આ કારનામું કર્યું હતું. વિક્રમ ક્યાં પડ્યું છે તે શોધવા માટે તેણે બે લેપટોપનો ઉપયોગ કર્યો હતો. દરરોજ ટોચની આઇટી કંપનીના જોબ પછી પાછા ફર્યા પછી, તે રાતે 10 થી 2 વાગ્યા સુધી અને ત્યારબાદ ઓફિસ જતાં પહેલાં સવારે 8 થી 10 વાગ્યા સુધી ડેટા વિશ્લેષણ કરતો હતો અને લગભગ બે મહિના આ રીતે ડેટા વિશ્લેષણ કર્યું હતું.
તેણે કહ્યું કે નાસાને ઇમેઇલ મોકલતા પહેલા તેને વિશ્વાસ હતો કે તેણે સંપૂર્ણ વિશ્લેષણ કરી લીધું છે. તેમને આ વિશ્લેષણ કરવા માટે કોણે પ્રેરણા આપી હતી તેવો સવાલ પૂછતા તેણે જણાવ્યું હતું કે તેઓ શાળા શિક્ષણ પૂર્ણ થયા પછીથી ઇસરોના ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણોને ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક જોઈ રહ્યાં છે. ‘આ પ્રક્ષેપણો જોતાં મારામાં વધુ શોધવાની રુચિ પેદા થઈ. મારી ઓફિસના સમય સિવાય, હું નાસા અને કેલિફોર્નિયા સ્થિત સ્પેસએક્સ શું કરી રહ્યું છે તેનું નિરીક્ષણ કરતો હતો.
આ રસરુચિએ તેમને ચંદ્રથી સંબંધિત સેટેલાઇટ ડેટા પર કામ કરવા પ્રેરણા આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ રોકેટ વિજ્ઞાન સાથે સંબંધિત છે, અને તે રોકેટ વિજ્ઞાનને સમજવામાં મદદ કરે છે. સુબ્રમણ્યમને તેના પરિવાર અને મિત્રો “શાન” કહે છે. તેમણે કહ્યું કે જલદી તેણે અકસ્માત સ્થળને ઓળખી કાઢી અને નાસાને મેઇલ મોકલ્યો હતો અને નાસા તરફથી પ્રતિસાદ મળવાની ખૂબ આશા હતી.
