મુંબઈ: વર્ષ 2024 જવાની તૈયારીમાં છે અને વિશ્વ નવા વર્ષને આવકારવા તૈયાર છે. વર્ષ 2024 ના છેલ્લા થોડા દિવસો બાકી છે, તેથી આ વર્ષની ઘટનાઓ પર એક નજર કરવાનો સમય છે. વર્ષ 2024 માં, વિશ્વએ ઘણા ગંભીર સંકટોનો સામનો કરવો પડ્યો. વિશ્વભરમાં ઘણી મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ અને અકસ્માતો થયા છે. આ ઘટનાઓની અસર લાંબા સમય સુધી જોવા મળશે. તે કુદરતી હોય કે માનવસર્જિત. જાણીએ 2024ની મુખ્ય ઘટનાઓ પર એક નજર કરીએ.
ભૂકંપઃ વર્ષ 2024માં ઘણી જગ્યાએ પ્રકૃતિના વિનાશનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. જાન્યુઆરી 2024માં ટોક્યોમાં 7.8ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવ્યો હતો. આ ભૂકંપથી આખું શહેર હચમચી ગયું હતું અને ઘણી ઇમારતો ધરાશાયી થઈ ગઈ હતી. હજારો લોકો બેઘર બન્યા અને સેંકડો લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા. ભૂકંપ પછી આવેલા આફ્ટરશોક્સે પરિસ્થિતિને વધુ ગંભીર બનાવી દીધી હતી. માત્ર જાપાનમાં જ નહીં, અમેરિકાથી અફઘાનિસ્તાન સુધી વિશ્વના તમામ ભાગોમાં ભૂકંપના કારણે લોકોમાં ગભરાટ ફેલાયો હતો.
યુદ્ધ અને સંઘર્ષ: 2024 માં ઘણા દેશોમાં યુદ્ધ અને સંઘર્ષ ચાલુ રહ્યા. યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચેના સંઘર્ષમાં હજારો લોકો માર્યા ગયા છે અને લાખો લોકો વિસ્થાપિત થયા છે. એ જ રીતે મધ્ય પૂર્વમાં સીરિયા અને યમન અગ્રણી સાથે સંઘર્ષ ચાલુ રહ્યો. ઇઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચે યુદ્ધ હજુ પણ ચાલુ છે. એક સમય એવો આવ્યો જ્યારે દુનિયાને લાગ્યું કે ઈઝરાયેલ અને ઈરાન વચ્ચે યુદ્ધ વધી શકે છે.
સ્થળાંતર કટોકટી: આફ્રિકા અને મધ્ય પૂર્વના ઘણા ભાગોમાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષ અને અસ્થિરતાને કારણે સ્થળાંતર કટોકટી વધુ ઊંડી બની છે. યુરોપ અને અન્ય વિકસિત દેશોમાં શરણાર્થીઓની સંખ્યામાં ભારે વધારો જોવા મળ્યો. દરિયામાં પ્રવાસીઓથી ભરેલી બોટ ડૂબી અને સેંકડો લોકો માર્યા ગયા ત્યારે ઘણી વખત આવા અકસ્માતો જોવા મળ્યા હતા.
રોગચાળો: COVID-19 ના નવા પ્રકારો સાથે, 2024 માં અન્ય એક જીવલેણ રોગચાળો ફટકો પડ્યો. આ રોગચાળો આફ્રિકા અને એશિયાના ઘણા ભાગોમાં ફેલાયો છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન મુજબ, 12 જૂન, 2024 સુધીમાં, વિશ્વભરમાં મંકીપોક્સના 97,281 કેસ નોંધાયા હતા. એટલું જ નહીં મંકીપોક્સના કારણે દુનિયામાં 208 લોકોએ જીવ ગુમાવવો પડ્યો હતો. વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ પણ તેને મહામારી જાહેર કરી હતી.
આરોગ્ય સંકટ: આફ્રિકાના ઘણા ભાગોમાં ઇબોલા અને અન્ય ચેપી રોગોનો પ્રકોપ ચાલુ રહ્યો, હજારો લોકોને અસર થઈ. આફ્રિકા બાદ ફિલિપાઈન્સમાં પણ એક કેસ જોવા મળ્યો હતો. આ રોગ ગિનીના દૂરના વિસ્તાર ડીજેરેકોરમાં ઉદ્ભવ્યો હતો, પરંતુ લાખો લોકોને તેની અસર થઈ છે.
પર્યાવરણીય પ્રદૂષણ: 2024માં વિશ્વભરમાં પ્રદૂષણનું સ્તર વધ્યુ. ચીન, ભારત અને અન્ય વિકાસશીલ દેશોમાં પ્રદૂષણને કારણે સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ વધી છે. યુનિસેફ અને ‘હેલ્થ ઇફેક્ટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ’ (HEI) દ્વારા જાહેર કરાયેલ સંયુક્ત રિપોર્ટ ‘સ્ટેટ ઑફ ધ ગ્લોબલ એર-2024’માં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે 2021માં સમગ્ર વિશ્વમાં વાયુ પ્રદૂષણને કારણે કુલ 81 લાખ લોકોના મોત થયા હતા અને તે સૌથી આઘાતજનક છે. વાત એ છે કે આ 81 લાખ લોકોમાંથી 7.09 લાખ લોકો પ્રદૂષિત હવાના કારણે મૃત્યુ પામ્યા છે તે 5 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકો હતા.
આબોહવા પરિવર્તન: આબોહવા પરિવર્તનને કારણે હિમનદીઓ પીગળી છે, દરિયાની સપાટીમાં વધારો થયો છે અને વધુ ને વધુ કુદરતી આફતો આવી છે. ક્લાઈમેટ ચેન્જ પરના નવા વિશ્લેષણાત્મક અભ્યાસમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જો ગ્લોબલ વોર્મિંગનું સ્તર 2 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અથવા તેનાથી વધુ પહોંચશે તો આગામી સદીમાં એક અબજ લોકો મૃત્યુ પામશે.
