22 એપ્રિલ 2025 ના રોજ, જમ્મુ અને કાશ્મીરની બૈસરન ખીણમાં એક આતંકવાદી હુમલો થયો. 4 આતંકવાદીઓએ 26 ભારતીય પ્રવાસીઓની ગોળી મારીને હત્યા કરી દીધી. ભારતે પાકિસ્તાન પર આતંકવાદી હુમલો કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. આ કાયરતાપૂર્ણ કૃત્યનો બદલો લેવા માટે ભારત પાકિસ્તાન સાથે યુદ્ધ લડવા તૈયાર છે. સેના, વાયુસેના અને નૌકાદળ ઘણા દિવસોથી યુદ્ધ કવાયત કરી રહ્યા છે.
ભારત સરકારે હવે યુદ્ધ પહેલા મોકડ્રીલ કરવાના આદેશો પણ આપ્યા છે. હા, આવતીકાલે બુધવાર, 7 મે ના રોજ, દેશભરના જિલ્લાઓમાં નાગરિક સંરક્ષણ મોક ડ્રીલ, પ્રેક્ટિસ અને રિહર્સલ થશે અને આ ક્રમે 1965 અને 1971 ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ પહેલા આયોજિત મોક ડ્રીલની યાદો તાજી કરી દીધી છે. ચાલો જાણીએ કે 1965-1971 માં મોક ડ્રીલમાં શું થયું હતું?
બંને યુદ્ધો પહેલાં શું થયું હતું?
ભારતીય સેનાના નિવૃત્ત લેફ્ટનન્ટ જનરલે યાદો તાજી કરે છે. તેમણે જણાવ્યું કે જ્યારે 1971માં પાકિસ્તાન સાથે યુદ્ધ થયું હતું અને યુદ્ધ દરમિયાન જ્યારે પણ રેડ એર સાયરન વાગતું હતું ત્યારે લોકો ડરી જતા હતા અને પોતાના ઘરોમાં છુપાઈ જતા હતા. વીજળી ગુલ થતાં જ લોકોમાં ભાગદોડ મચી ગઈ. તેઓ જમીન પર સૂઈ જતા અને આખી રાત ચોકી કરતા. ઘરોની દિવાલો અને બારીઓ કાળા રંગથી રંગવામાં આવતી હતી જેથી દુશ્મન તેના પર પ્રકાશ પાડે તો પણ તેને કંઈ દેખાતું ન હતું.
દિલ્હીમાં રહેતા એક વ્યક્તિએ પણ યુદ્ધ દરમિયાનની પોતાની યાદોને યાદ કરતી વખતે ઘણી વાતો કહી. તે કહે છે કે 1971ના યુદ્ધ દરમિયાન તેની ઉંમર નાની હતી અને શાળામાં અભ્યાસ કરતો હતો. તેમનો પરિવાર ત્યારે મોતી બાગની સરકારી વસાહતમાં રહેતો હતો, પરંતુ યુદ્ધને કારણે શાળાઓ બંધ થઈ ગઈ હતી. લોકો ગૃપ બનાવીને આખી વસાહતની રક્ષા કરતા. કોઈ પણ ઘરમાંથી થોડી પણ લાઈટ આવતી તો તે બંધ થઈ જતી. વિમાન જોઈને લોકો નારા લગાવવા લાગતા હતા.
હવાઈ હુમલાનો સાયરન શું છે?
યુદ્ધ દરમિયાન વાગતા હવાઈ હુમલાના સાયરન ફેક્ટરીઓમાં વાગતા સાયરન જેવા જ હોય છે. સરકાર દ્વારા વિવિધ સ્થળોએ સાયરન લગાવવામાં આવે છે. સાયરન એવી રીતે લગાવવામાં આવે છે કે દરેક વ્યક્તિ તેને સાંભળી શકે અને લોકો સતર્ક બને. હવાઈ હુમલાના સાયરનનો અર્થ એ થશે કે લોકોએ સાવધ રહેવું જોઈએ અને પોતાને બચાવવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. મોક ડ્રીલમાં, લોકોને હવાઈ હુમલાના સાયરન વિશે કહેવામાં આવે છે અને જ્યારે તે વાગે ત્યારે શું કરવું? આ શીખવવામાં આવશે.
બ્લેક આઉટનો અર્થ શું થાય છે?
યુદ્ધ દરમિયાન બ્લેક આઉટ એટલે સંપૂર્ણ અંધકાર. ઘરો, દુકાનો અને શેરીઓમાં બધી લાઇટો બંધ કરી દેવામાં આવે છે. જ્યારે હવાઈ હુમલાનો સાયરન વાગે છે ત્યારે બધાએ અંધારામાં રહેવું પડે છે. જો તમારે લાઇટ ચાલુ કરવી હોય, તો બારીઓ કાળી રંગ કરો. બ્લેક કાર્બન પેપર લગાવો. બહાર સહેજ પણ પ્રકાશ દેખાવો ન જોઈએ. આના કારણે દુશ્મન ટાર્ગેટ મેળવી શકશે નહીં અને હુમલો કરી શકશે નહીં.
