ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને આઇટી મંત્રાલયે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે આધાર ડેટાબેઝની સતત ચોકસાઈ જાળવવા માટે, યુનિક આઇડેન્ટિફિકેશન ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (UIDAI) એ વિવિધ સ્ત્રોતોમાંથી મૃત્યુ રેકોર્ડ મેળવવા અને યોગ્ય ચકાસણી પછી આધાર નંબરોને નિષ્ક્રિય કરવા માટે અનેક સક્રિય પગલાં લીધાં છે.
તાજેતરમાં, UIDAI એ ભારતના રજિસ્ટ્રાર જનરલને આધાર નંબરો સાથે જોડાયેલા મૃત્યુ રેકોર્ડ શેર કરવા વિનંતી કરી હતી. રજિસ્ટ્રાર જનરલે અત્યાર સુધીમાં ૨૪ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાંથી સિવિલ રજિસ્ટ્રેશન સિસ્ટમ (CRS) દ્વારા લગભગ 1.55 કરોડ મૃત્યુ રેકોર્ડ પૂરા પાડ્યા છે. યોગ્ય ચકાસણી પછી લગભગ 1.17 કરોડ આધાર નંબરો નિષ્ક્રિય કરવામાં આવ્યા છે.
MyAadhaar પોર્ટલ પર એક નવી સેવા શરૂ થઈ
નોંધનીય છે કે UIDAI એ 9 જૂન, 2025 ના રોજ MyAadhaar પોર્ટલ પર ‘પરિવારના સભ્યના મૃત્યુની માહિતી’ એક નવી સેવા શરૂ કરી છે જે હાલમાં 24 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ઉપલબ્ધ છે. આ પોર્ટલ દ્વારા, કોઈપણ વ્યક્તિ તેના મૃત પરિવારના સભ્યના મૃત્યુની જાણ કરી શકે છે. આ માટે, તેણે પોતાને પ્રમાણિત કરવાની રહેશે અને મૃત વ્યક્તિનો આધાર નંબર, મૃત્યુ નોંધણી નંબર અને અન્ય વિગતો દાખલ કરવાની રહેશે.
ચકાસણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા પછી, મૃત વ્યક્તિનો આધાર નંબર નિષ્ક્રિય કરવાની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. બાકીના રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આ પોર્ટલ સાથે જોડવાનું કાર્ય ચાલુ છે. આ ઉપરાંત, UIDAI બેંકો અને અન્ય આધાર ઇકોસિસ્ટમ એન્ટિટીઓ પાસેથી મૃત્યુ સંબંધિત માહિતી મેળવવાની શક્યતાઓ પણ શોધી રહ્યું છે, જેથી મૃતકનો આધાર નંબર સમયસર નિષ્ક્રિય કરી શકાય.
રાજ્યોને વસ્તી વિષયક ડેટા મોકલવામાં આવી રહ્યો છે
મંત્રાલય અનુસાર, UIDAI મૃત આધાર નંબર ધારકોને ઓળખવામાં રાજ્ય સરકારોની પણ મદદ લઈ રહ્યું છે. એક પાયલોટ પ્રોજેક્ટ હેઠળ, 100 વર્ષથી વધુ ઉંમરના આધાર ધારકોનો વસ્તી વિષયક ડેટા રાજ્યોને મોકલવામાં આવી રહ્યો છે જેથી ખાતરી કરી શકાય કે આધાર ધારકો જીવંત છે કે નહીં. આવા ચકાસણી અહેવાલ પ્રાપ્ત થયા પછી, આવા આધાર નંબરને નિષ્ક્રિય કરતા પહેલા જરૂરી ચકાસણી કરવામાં આવશે.
પરિવારના સભ્યના મૃત્યુ પછી આધાર નંબરનો અનધિકૃત ઉપયોગ અટકાવવા માટે, એવી ભલામણ કરવામાં આવે છે કે આધાર ધારકોએ મૃત્યુ નોંધણી અધિકારી પાસેથી મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર મેળવ્યા પછી માયઆધાર પોર્ટલ પર તેમના પરિવારના સભ્યોના મૃત્યુની જાણ કરવી જોઈએ.
