છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારત એક મોટી વૈશ્વિક આર્થિક શક્તિ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. હાલમાં, ભારત વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે. એવી ધારણા છે કે બ્રિટન અને ફ્રાન્સ પછી આગામી કેટલાક વર્ષોમાં ભારત જીડીપીના સંદર્ભમાં જર્મની અને જાપાનને પાછળ છોડી દેશે. આ રીતે ભારત ટૂંક સમયમાં વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે. ભારતની આ વાર્તામાં મધ્યમ વર્ગનું મોટું યોગદાન છે.
આટલી વસ્તી મધ્યમ વર્ગની છે
એક રિપોર્ટ અનુસાર 2047માં જ્યારે ભારત આઝાદીના 100 વર્ષ પૂર્ણ કરશે ત્યારે ભારતની કુલ વસ્તીમાં મધ્યમ વર્ગનો હિસ્સો 60 ટકાથી વધુ થઈ જશે. નાણાકીય વર્ષ 2005માં ભારતની કુલ વસ્તીમાં મધ્યમ વર્ગનો હિસ્સો માત્ર 14 ટકા હતો. દેશમાં મધ્યમ વર્ગ ઝડપથી ઉભરી રહ્યો છે અને આગામી વર્ષોમાં તેમાં વધારો થવાની ધારણા છે. હાલમાં ભારતમાં મધ્યમ વર્ગનો હિસ્સો ઘણો ઓછો છે. પ્રાઇસ આઇસ 360 સર્વે અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2021માં ભારતની કુલ વસ્તીમાં મધ્યમ વર્ગનો હિસ્સો 30 ટકા હતો. જે આગામી 10 વર્ષમાં એટલે કે નાણાકીય વર્ષ 2031 સુધીમાં વધીને 47 ટકા અને નાણાકીય વર્ષ 47 સુધીમાં 61 ટકા થવાની ધારણા છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, જ્યારે ભારત આઝાદીના 100 વર્ષ પૂર્ણ કરશે ત્યારે ભારતમાં મધ્યમ વર્ગના લોકોની સંખ્યા 1 અબજને વટાવી જશે.
આ રીતે માથાદીઠ આવક વધશે
ભારતમાં જેમ જેમ મધ્યમ વર્ગના લોકોની સંખ્યા વધશે તેમ તેમ ભારતની માથાદીઠ આવકમાં પણ વધારો થશે. SBI રિસર્ચના અહેવાલ મુજબ, હાલમાં ભારતની માથાદીઠ આવક આશરે $2,500 છે, જે ભારતીય ચલણમાં લગભગ 2 લાખ રૂપિયા છે. આ આંકડો ગત નાણાકીય વર્ષનો છે. SBI રિસર્ચ અનુસાર, ભારતની માથાદીઠ આવક 2046-47 સુધીમાં વધીને $12,400 થશે. એટલે કે 2047 સુધીમાં ભારતની માથાદીઠ આવક 14.9 લાખ રૂપિયા થઈ જશે. દેશની માથાદીઠ આવક વધારવામાં સૌથી મોટો ફાળો આપનાર મધ્યમ વર્ગની સાથે નીચલા વર્ગમાં સમાવિષ્ટ લોકોની આવકમાં પણ વધારો થશે. જો આપણે મધ્યમ વર્ગ પર નજર કરીએ તો 2047 સુધીમાં તેની સાથે જોડાનાર 61 ટકા વસ્તીની વાર્ષિક આવક 5 લાખ રૂપિયાથી વધીને 30 લાખ રૂપિયા થઈ જશે.
10 વર્ષમાં રિટર્ન ઘણું વધી ગયું છે
આવકવેરાના ડેટા દ્વારા પણ આ આંકડાઓની પુષ્ટિ થાય છે. આકારણી વર્ષ 2023-24માં આવકવેરાનો નવો રેકોર્ડ બન્યો છે. આ વખતે 7.09 કરોડ આવકવેરા રિટર્ન ફાઈલ કરવામાં આવ્યા છે, જે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો આંકડો છે. 10 વર્ષ પહેલા ITR ફાઇલ કરનારા લોકોની સંખ્યા લગભગ 1.50 કરોડ હતી. આનો અર્થ એ થયો કે છેલ્લા 10 વર્ષમાં આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરનારા લોકોની સંખ્યામાં 4 ગણો વધારો થયો છે.
કરપાત્ર આધાર ઝડપથી વધી રહ્યો છે
એસબીઆઈના સંશોધન મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2022-23 દરમિયાન, માત્ર 59.1 ટકા કર્મચારીઓ જ કરપાત્ર આધારમાં સામેલ હતા. નાણાકીય વર્ષ 2047 સુધીમાં તેમનો હિસ્સો વધીને 78 ટકા થઈ જશે અને 56.5 કરોડ લોકો કરપાત્ર આધાર હેઠળ આવશે. SBI રિસર્ચ અનુસાર, ભારતના લોકો સતત ઉચ્ચ કૌંસમાં શિફ્ટ થઈ રહ્યા છે અને સારી વાત એ છે કે આ પરિવર્તનની ગતિ પણ સતત વધી રહી છે.